عایقهای الكتریكی

اصولاً قسمتهای عایق ماشینهای الكتریكی ، ترانسفورماتور ها ،خطوط هوایی و غیره به صورتی طراحی می شود كه بتوانند به طور مداوم تحت ولتاژ معینی كاركرده و ضمناً قدرت تحمل ضربه های ولتاژ را در لحظات كوتاه داشته باشند .

هر نوع تغییرات ناگهانی و شدید در شرایط كاری شبكه، موجب ظهور جهشها یا پالسهای ولتاژ می شود . برای مثالمی توان اضافه ولتاژ های ناشی از قطع و یا وصل بارهای زیاد به طور یكجا ، جریانهای اتصال كوتاه ، تغییر ناگهانی مدار و غیره رانام برد .

رعد و برق نیز هنگامی كه روی خطوط شبكه تخلیه شود ، باعث ایجاد پالسهای فشار قوی با دامنه زیاد و زمان كم می شود .

لذا عایق های موجوددر ماشینهای الكتریكی و تجهیزات فشار قوی باید از نظر استقامت در مقابل این نوع پالسها نیز طبقه بندی شده و مشخص شوند . عایقهای الكتریكی با گذشت زمان نیز در اثر آلودگی و جذب رطوبت فاسد شده و خاصیت خود را از دست می دهند .

در مهندسی برق سطوح مختلفی از مقاومت عایقی تعریف شده است كه هر كدام بایستی در مقابل ولتاژ معینی استقامت نمایند . (ولتاژ دائمی و ولتاژ لحظه ای هر كدام به طور جداگانه مشخص می شوند )و البته طبیعی است كه ازدیاد ولتاژ بیشتر از حد مجاز روی عایق باعث شكست آن می شود . در عمل دو نوع شكست برای عایق ها می توان باز شناخت ،حرارتی و الكتریكی .

زمانی كه عایق تحت ولتاژ قرار دارد ، حرارت ناشی از تلفات دی الكتریكی می توان باعث شكست حرارتی شود . باید توجه نمود كه افزایش درجه حرارت باعث كاهش مقاومت اهمی عایق و نتیجتاً افزایش تصاعدی درجه حرارت آن خواهد شد .

خلاصه اینكه عدم توازن بین حرارت ایجاد شده در عایق با انچه كه به محیط اطراف دفع می نماید ، موجب افزایش درجه حرارت آن شده و این پروسه تا زمانیكه عایق كاملاً شكسته شده و به یك هادی الكتریسته در آید ، ادامه می باید .

شكست الكتریكی در عایق ها به دلیل تجزیه ذرات ان در اثر اعمال میدان الكتریكی نیز صورت می گیرد .

با توجه به آنچه گذشت ، عایقهای الكتریكی عموماً در معرض عواملی قرار دارند كه باعث می شود در ولتاژ نامی نیز حالت نرمال خود را از دست بدهند . لذا در انتخاب عایقها ، عایق با كلاس بالاتر انتخاب می شود . اندازه گیریهای مختلفی كه جهت شناسایی نواقص موجود در عایق ها انجام می گیرند عبارتند از :

اندازه گیری مقاومت D.C عایق یا جریان نشتی ان ، تلفات دی الكتریك ، ظرفیت خازنی عایق ، توزیع ولتاژ در عایق ، دشارژهای جزئی در عایق و میزان پارازیتهای حاصل از آن و تست استقامت الكتریكی عایق .

تعیین میزان و تلفات یك عایق ومقایسه آن با مقادیر اولیه ، معیار خوبی برای ارزیابی وضعیت آن می باشد . اصولاً افزایش تلفات در عایق های جامد ناشی از جذب رطوبت و در روغن ها به دلیل افزایش در صد آب یا آلودگیهای دیگر درآن می باشد .

باید دانست كه مقدار تلفاتی كه در مورد یك ترانس اندازه گیری می شود ، جمع تلفات روغن و ایزولاسیونجامد سیم پیچ بوده و هرگاه تلفات عایق یك ترانس از مقدار مجاز تجاوز نماید ، ابتدا باید روغن را به طور جداگانه مورد آزمایش قرار داد تا بتوان وضعیت ایزولاسیون سیم پیچی را ارزیابی نمود .

فهرست مطالب

عنوان                                                                         صفحه

عایقهای الكتریكی                                                                         ۱

اضافه گرمایش مجاز درهادیهای تجهیزات الكتریكی                                ۵

ژنراتورهای سنكرون                                                                      ۹

راه اندازی مجدد موتورها پس از برگشت ولتاژ                                      ۱۳

شرایط غیرنرمال دركار موتورهای ونحوه رفع عیب در آنها                       ۱۹

بهره برداری و نگهداری از ترانس ها و اتو ترانس ها                               ۲۲

خنك كردن ترانسفورماتورها و نگهداری از سیستم های خنك كننده ۲۵

دانلود فایل

مجتمع كارگاهی و مجتمع آزمایشگاهی

در مجتمع كارگاهی ۶ كارگاه بزرگ واقع شده است كه اسامی آنها عبارتند از:

كارگاه مدلسازی، جوشكاری، تأسیسات، ریخته گری، ماشین‌آلات و تراشكاری.

در هر كدام از این كارگاهها متناسب با رشته دانشجویان كارهای جداگانه ای انجام می گیرد . در كارگاه مدلسازی به تهیه مدل جهت انجام قالبگیری و ریخته گری می پردازند . در كارگاه جوشكاری قطعات و وسایلی كه احتیاج به جوشكاری دارند ، جوشكاری می شوند .

كارگاه تأسیسات مربوط به تأسیسات ساختمانی و طرز كارانها می باشد كه دانشجویان در آن آموزش لازم در این زمینه را می بینند . كارگاه ریخته گری تولید قطعات و مذاب ریزی ، به صورت دستی را بر عهده دارد ، كارگاه ماشین‌آلات تعمیر و تنظیم موتورهای بنزینی و دیزلی را آموزش می دهد و كارگاه تراشكاری هم ، تراشكاری قطعات ساده و دوار را بر عهده دارد .

بخش دوم كارگاههای آموزشی شامل آزمایشگاهها می باشد كه در مجاورت ساختمانهای اداری و آموزشی واحد قرار دارد و به شرح زیر می باشد :

آزمایشگاه ترمودینامیك ، آزمایشگاه شیمی ، سیالات ، آزمایشگاههای گروه مواد كه خود شامل : آزمایشگاه مصالح قالبگیری و آزمایشگاه خواص مكانیكی و آزمایشگاه متالوگرافی و آزمایشگاه عملیات حرارتی می باشد ، آزمایشگاههای مدار الكترونیك و مخابرات .

تجهیزات كارگاه ریخته گری

در كارگاه ریخته گری به طور كلی به وسیله مدل و ماسه در درجه ، كار قالبیگری را انجام داده و سپس با استفاده از كوره و بوته مذاب را آماده می سازند و داخل درجه قالبگیری ریخته و پس از منجمد شدن مذاب و سرد شدن قطعه مورد نظر را كه شكلی دقیقاً مثل مدل دارد ، را از داخل ماسه خارج می كنند . اما كل این مراحل كه به سادگی بیان شد احتیاج به مدت  زمان طولانی و تجهیزاتی دارد . در زیر تجهیزاتی كه جهت تولید یك قطعه به كار گرفته می شود را بیان می كنیم :

۱-     ماسه : اولین ماده‌ای كه برای قالب گری لازم و احتیاج است ، ماسه نام دارد . این ماسه در كارگاه ریخته گری خود به چهار نوع مختلف تقسیم بندی می شود :

الف) ماسه طبیعی

ب) ماسه مصنوعی

ج) ماسه CO2

د) ماسه چراغی

دانلود فایل

قسمت قالبگیری

روشی كه در اینجا استفاده می شود روش قالبگیری co2 می باشد  .

ماده دیر گداز + چسب + فعال كننده چسب + سایر مواد

ماسه سیلسی + سیلیكات سدیم + گاز co2 + .. .

پس از تهیه قالب به منظور ایجاد استحكام كافی از قالب آن را تحت دمش گاز co2 قرار می دهند تا باعث اتصال ذرات ماسه یه یكدیگر می شود .

از مزایای این روش : ۱- دقت ابعادی و صافی سطح خوب

۲- قابلیت شكل پذیری خوب

معایب این روش : ۱- استحكام باقی مانده زیاد

۲- عمر مفید كم (جذب گاز از محیط)

این روش برای مدلهای صفحه ای بیشتر استفاده می شود چون استحكام زیاد آن باعث می شود تا صفحه كمتر خم شود . در بخش قالبگیری برای تهیه قالبی با توجه به قطعه مورد نظر به مواد زیر نیز احتیاج داریم :

۱-       مدل (بر اساس قطعه مورد نظر) ۲- درجه ۳- ماسه ۴- گاز co2 5- تغذیه  ۶- راهگاه ۷- ماهیچه (بر اساس قطعه مورد نظر ) ۸- پودر سپاریت ۹- سیخ …

مدلهای مورد استفاده در این قسمت در قسمت مدلسازی آماده می شود .

مدلهای مورد استفاده عبارتند از : ۱- مدلهای یك تكه ۲- مدل صفحه ای با سیستم راهگاهی ۳- مدل همراه قطعه آزاد

مدلها از لحاظ جنس به صورت فلزی و چوبی می باشند .

نحوه قالبگیری مدل صفحه ای به این گونه است كه تای رو و زیر مدل روی صفحه چوبی قرار دارد و راهگاه فرعی آن روی صفحه چوبی در نظر گرفته شده است و هر دو تای جداگانه قالبگیری می شود و بعد از اتمام كار روی هم قرار می گیرند .

درجه : جعبه ای است فلزی كه حاوی ماده قالبگیری است و قالب به كمك آن تهیه می شود . درجات تای رو زیر را تشكیل می دهند . تعداد درجات در هر تای ممكن است متفاوت باشد . كوچكترین درجه ای كه در كارخانه موجود بود حدوداً به اندازه ۱*۱ و بزرگترین آن ۲*۲ است .

دانلود فایل

و هر آنچه می بینید‌ و می شنوید حاصل دیده ها و شنیده ها و پرس و جو و سئوال های بنده بود كه در طول كارآموزی از كارگران مهندسین و تكنسین ها سئوال كرده ام . حال این مسائل ممكن است صرفاً مربوط به رشته برق نباشد.

در روزی كه رفتم ابتدا موتوری كه قبلاً باز شده بود بسته شد ـ  كه ابتدا در محل اتصال چسب می زنند سپس پیچ ها را كه مهره سرخود بود بستیم  ، در مورد دومی كه پیش آمده بود یك دستگاه printer روی پاكت بود و روی پاكت تاریخ و ساعت و قیمت می زد برای تعمیر آورده شد ، این دستگاه متعلق به شركت Domino  بود ، آقای توكلی به عنوان نماینده شركت در ایران برای تعمیر آمد كه این دستگاه یك فیش سنسور داشت و سپس آن قسمتی كه تاریخ می زد را باز كردند و با آب شستند . این دستگاه سه چراغ داشت قرمز  ( وقتی دستگاه از نظر مداری مشكل داشته باشد) و زرد ( وقتی جوهر آن كم باشد ) و سبز  ( در حالت عادی روشن است) . برای تست چراغ ها برنامه Advance service را كه وقتی دو دگمه Service   و O   سبز رنگ با هم فشار داده شود حاصل می شود و سپس قرمز آن را كه maigre+ بود وارد كرده و از دكمه های جهت نما استفاده می كنیم.

در روز بعد ابتدا تلفنی را باز كردیم ، تلفن بوق داشت و از آن فهمیدیم كه برق درست است و سیمی كه از پریز تلفن به تلفن می رفت را دست زدیم و سپس دیدیم كه وقتی به جایی زنگ می زنیم صدای ما را نمی شنوند ولی ما صدای آنها را می شنویم ، سپس گوشی درست بود دهنی خراب بود سپس دیدیم از سیم فنری مانندی كه از تلفن به دهنی و گوشی می رفت چهار سیم خارج شده و دو سیم به دهنی و دو سیم دیگر به گوشی رفته اند، سپس به دو سر سیم اهم متر وصل كردیم تا ببینیم كه سیم ها قطعی دارند یا خیر و دیدیم كه ندارند سپس یك دهنی دیگر آوردیم اگر وقتی در دهنی فوت كنیم و از گوشی بشنویم یعنی دهنی ما درست است. ما دهنی دیگری را گذاشتیم و دیدیم درست است. موقع آزمایش دیدیم كار نمی كند سیم را تكان دادیم و كار كرد سپس متوجه شدیم یكی از چهار سیمی كه به گوشی و دهنی می رفت زدگی داشت و در نتیجه جریان در محل اتصال سیم ها می چرخد و صدا را منتقل نمی كند.

دانلود فایل

جلسه اول : راه اندازی برجك خنك كننده (Colding toweer)

شرح  : همانطور كه می دانیم برای خنك كردن ابزار و ماشین آلاتی كه در صنعت مشغول به كار هستند یكی از راه های خنك كنندگی این دستگاه ها آب است. كه همراه با چرخش سریع هوا مثمر الثمر سیستم خنك كنندگی است. بدیهی است زمانی كه این آب برای خنك كنندگی استفاده می شود داغ می شود و برای اینكه آن را خنك كنیم بایستی آبها توسط پمپ هایی مخصوص به مكان معینی پمپاژ شوند كه نام این مكان استخر آب صنعتی است. طریقه خنك كردن آب به دو طریقه پمپاژ آب به هوا با سرعت زیاد وپراكنده كردن سطح آب در محیطی گسترده كه موجب خنك شدن آب صنعتی می شود یا (اسپری آب).

یكی دیگر از راه های خنك كردن آب برج های خنك كننده هستند كه بوسیله فنی كه بالای برجك قرار دارد و آب را توسط همان فن خنك می كند و دوباره به منبع ذخیره آب صنعتی برای استفاده مجدد برمی گرداند. نحوة اتصال برق به الكتروموتور فن مورد نظر كه یك سیستم سه فاز است كه دارای ۲ كابل كه هر كدام ۴ رشته سیم كه ۳ تای آن فاز (R-S-T) و یك نول می باشد كه توسط لولة خرطومی به طریق زیر مراحل انجام می پذیرد.

ابتدا ۲ كابل توسط نفر كه به سر ۲ كابل بسته می شود (توسط چسب برق) به منظور سهولت كار كه كابل راحت به داخل لولة خرطومی وارد می شود محكم می شود و یك شكل نوك تیز به آن داد ه می شود وسپس ۲ كابل را به سمت تابلو برق هدایت می كنیم پس از آن ۶ سر كابل هایمان را با سرپوش هایی مناسب پوشیده می شود كه برای نصب تابلو بایستی به این ترتیب بسته شوند. از سمت راست كابل : اول قهوه ای – مشكی – زرد و كابل دوم زرد – مشكی و قهوه ای.

نكته : اگر در حین كار مشاهده شود كه موتور فن چپگرد می چرخد باید جای دو فاز را عوض كنیم . مثلاً در هر دو زرد و قهوه ای . كه این تابلو دارای سه كنتاكتور كه یكی از آن ها اصل است و ۲ تای بعدی ستاره و مثلث می باشد. به این ترتیب برج خنك كن راه اندازی شد و به پمپ آب صنعتی وصل شد.

دانلود فایل