گونشلی

مقدمه
افزایش مشاركت زنان در توسعه، شاید پیش از آنكه موضوعی اجتماعی باشد، بحثی اقتصادی است و افزایش زنان تحصیل‌كرده می تواند شاخصی برای پیشرفت محسوب شده و فرصتی برای سرعت بخشیدن به روند توسعه و نیز رویارویی با چالش ‌ها و پیامدهای تغییر و تحول ناشی از رشد و توسعه فراهم آورد. بررسی تأثیرات آموزش در سطوح مختلف فردی ، خانوادگی و اجتماعی زنان نشان از بهبود موقعیت زنان در زندگی فردی و اجتماعی  داد. این امر آنها را در مراحل بعدی در ایفای نقش های متعدد و متنوع اجتماعی، چه در جایگاه مادر در امر تربیت فرزند چه در جایگاه نیروی انسانی ماهر و متخصص در عرصه كار و مدیریت و به طور كلی به عنوان یك شهروند مسئول و آگاه و زیر مجموعه‌ای از سرمایه‌های انسانی، تواناتر می‌كند، كه نبود آن دور باطلی را ایجاد می ‌كند كه محرومیت‌های زنانه و فقر زنانه و به دنبال آن كندی بسیار در روند توسعه در اجتماع بروز می كند. دقیق تر آن است كه به این محرومیت‌ها هم به عنوان علت و هم به عنوان معلول در این سیكل باطل نگاه كنیم: در جامعه‌ای با میزان آگاهی، دانش اجتماعی و درآمد ناچیز، والدین در سرمایه‌گذاری برای دخترانشان كوتاهی می كنند زیرا از آنان انتظار ندارند كه در امور اقتصادی خانواده مشاركت داشته باشند. دختران بدون تحصیلات و با آگاهی ناچیز، تبدیل به مادران تحصیل نكرده‌ای می‌شوند كه دارای مهارتهای ارزشمندی در خارج از منزل نیستند، قدرت اثر گذاری بر تصمیم‌گیری‌های خانواده را ندارند، دخترانشان نیز مانند خودشان از آموزش محروم می مانند و دور باطل ادامه می یابد. در حالیكه پسران برای آموزش به مدرسه  فرستاده می‌ شوند، دختران برای ایفای نقش‌های سنتی در خانه می ماندند، در نتیجه دانش نیاموخته و مهارت نیافته باقی می‌ماندند و شرایط لازم برای مشاركت اقتصادی برایشان فراهم نمی شود. اقتصاد آسیب می‌بیند، هنجارها و فرهنگ سنتی و تبعیضات كلیشه‌ای جنسیتی كهنه بر جای خود می‌مانند و اولین نیروی محركه توسعه كه نوزایش اندیشه‌ها و تواناسازی پتانسیل‌هااست خاموش و بی اثر می‌شود و افراد تحت نظام‌های  غلط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، خود به عواملی مقاومت كننده در برابر توسعه تبدیل می‌شوند از این منظر در جوامع توسعه نیافته یا در حال توسعه چون ایران كه با فقر سرمایه‌های انسانی و پدیده فرار مغزها مواجه است، زنان می توانند «نیروی شتاب دهنده» توسعه محسوب شوند.

فهرست موضوعی مطالب

عنوان                                                                                              صفحه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مقدمه…………………………………………………………………………………………………. ۱

چارچوبی نظری تحقیق…………………………………………………………………………. ۳

فرضیه‌ها …………………………………………………………………………………………….. ۴

روش تحقیق ………………………………………………………………………………………. ۵

مشكلات و موانع………………………………………………………………………………….. ۵

اصطلاحات و واژه‌های كلیدی………………………………………………………………… ۶

(۱) فصل اول: ……………………………………………………………………………………… ۸

۱-۱) توسعه و مفاهیم……………………………………………………………………. ۸

۲-۱) توسعه اقتصادی……………………………………………………………………. ۱۷

۳-۱) مطالعه اجمالی عوامل موثر بر توسعه اقتصادی…………………………… ۱۹

 ۴-۱) بررسی وضعیت توسعه‌ای ایران طی سال‌های ۱۳۸۲ –۱۳۷۶…۲۳

جداول و نمودارها………………………………………………………………………………… ۲۶

(۲) فصل دوم: …………………………………………………………………………………….. ۲۸

 ۱-۲) مطالعه وضعیت گذشته و موجود تحصیلات زنان در ایران………….. ۲۸

جداول و نمودارها………………………………………………………………………………… ۴۰

(۳) فصل سوم: ……………………………………………………………………………………. ۴۴

۱-۳) تأثیرتحصیلات زنان بر عامل فرهنگی-اجتماعی توسعه اقتصادی ۴۴

 ۲-۳) تاثیر تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی…………………. ۵۹

الف) تأثیر كمی تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی…. ۶۳

A) وضعیت زناشویی و سواد ………………………………………… ۶۳

 B ) باروری و سواد………………………………………………………. ۶۴

C) سواد و تعداد فرزندان ……………………………………………… ۶۵

 D) سطح تحصیلات و تعداد فرزندان……………………………… ۶۶

 ب) تأثیر كیفی تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی….. ۶۷

 A) سواد و تعداد فرزندان فوت شده……………………………….. ۶۸

 B) سواد و تعداد فرزندان دارای مدرك دیپلم و بالاتر………….

 ۳-۳ ) تأثیر تحصیلات زنان بر عامل اقتصادی توسعه اقتصادی…………….. ۶۹

جداول و نمودارها………………………………………………………………………………… ۸۱

(۴) فصل چهارم: خلاصه پژوهش و پیشنهاد…………………………………………….. ۹۳

 ۱-۴) بررسی چالش‌ها و موانع در مسیر توسعه آموزشی زنان ایران ……… ۹۶

۲_۴)بررسی فرضیه ها…………………………………………………………………….. .۱۰۲

۳_۴)پیشنهاد برای روش تحقیق در مطالعات بعدی……………………………… ۱۰۲

فهرست منابع ……………………………………………………………………………………… ۱۰۳

فهرست جداول و نمودارها

عنوان                                                                                         صفحه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جدول (۱-۴-۱) : روند اقتصاد ایران ۱۳۸۲- ۱۳۷۶……………………………………. ۲۶

جدول (۲-۴-۱): شاخص‌های فرهنگی- اجتماعی ایران ۱۳۸۲- ۱۳۷۶…………. ۲۶

جدول (۳-۴-۱): توسعه انسانی ایران در مقایسه با برخی

كشورها ۱۳۸۲-۱۳۷۶ …………………………………………………………………………… ۲۷

جدول (۱-۲) : تعداد و درصد رشد سالانه انواع جمعیت در ایران در

سال‌های ۱۳۷۵ و ۱۳۶۵ و ۱۳۵۵ به تفكیك جنس ……………………………………. ۴۰

جدول (۲-۲) : تعداد و درصد رشد سالانه جمعیت موثر كشور در سالهای

 ۱۳۷۵ و ۱۳۶۵ و ۱۳۵۵ به تفكیك گروه‌های مختلف سنی و جنس…………….. ۴۰

جدول (۳-۲): ضریب اشتغال به تحصیل جمعیت ایران در گروه‌های سنی

 ۲۴-۶ ساله به تفكیك جنس دو سال‌های ۱۳۷۵ و ۱۳۶۵ و ۱۳۵۵ ………………. ۴۱

جدول (۴-۲): نسبت جنسی محصلین در سالهای ۱۳۷۵ و ۱۳۶۵ و ۱۳۵۵ به

تفكیك گروه‌های سنی مختلف………………………………………………………………. ۴۱

جدول (۵-۲) درصد دانش‌آموزان دختر در سال‌های ۱۳۷۶ – ۱۳۱۵ به تفكیك

سطوح مختلف آموزشی ……………………………………………………………………….. ۴۱

جدول (۶-۲) درصد دختران در بین جمعیت دانش آموزش كشور در سال‌های

 ۱۳۷۶-۱۳۴۷ به تفكیك سطوح مختلف آموزشی……………………………………… ۴۱

جدول (۷-۲): تعداد و درصد رشد سالانه پذیرفته شدگان، دانشجویان

و فارغ التحصیلان آموزش ‌عالی در ایران در سال‌های

 ۱۳۷۷- ۱۳۵۷ به تفكیك جنس……………………………………………………………… ۴۲

جدول (۸-۲): تعداد و درصد پذیرفته‌شدگان زن در آموزش عالی در سال

 ۱۳۷۶- ۱۳۵۸ به تفكیك دوره‌های تحصیلی …………………………………………… ۴۳

جدول (۹-۲): تعداد و درصد دانشجویان در آموزش عالی در سال‌های

۱۳۷۷-۱۳۵۸ به تفكیك دوره‌های تحصیلی ……………………………………………… ۴۳

جدول (۱-A – الف- ۲-۳) : جمعیت زنان ۱۰ ساله و بیشتر بر حسب وضع

زناشویی به تفكیك شهری و روستایی ……………………………………………………. ۸۱

جدول (۲- A- الف- ۲ -۳): جمعیت زنان ۱۰ ساله و بیشتر بر حسب وضع

سواد و زناشویی به تفكیك نقاط شهری و روستایی ………………………………….. ۸۱

نمودار (۳-A- الف- ۲-۳): زنان ۱۰ ساله و بیشتر بر حسب وضع زناشویی ۸۲

جدول (۴-A- الف- ۲ – ۳): جمعیت زنان ۱۰ ساله و بیشتر حداقل یكبار

ازدواج كرده بر حسب وضع سواد به تفكیك شهری و روستایی ………………….. ۸۳

جدول (۱-B- الف- ۲-۳): میزان باروری ویژه سنی زنان بر حسب وضع

سواد در نقاط شهری و روستایی ……………………………………………………………. ۸۳

نمودار (۲-B- الف- ۲-۳): باروری ویژه سنی زنان باسواد و بی سواد هنگام

تولد اولین فرزند زنده به دنیا آورده…………………………………………………………. ۸۴

نمودار (۳-B- الف-۲-۳): زنان ۱۰ ساله و بیشتر بر حسب تعداد فرزندان

زنده به دنیا آورده ………………………………………………………………………………… ۸۴

نمودار (۱-C – الف – ۲-۳) زنان ۱۰ ساله و بیشتر بر حسب تعداد فرزندان

زنده به دنیا آورده ………………………………………………………………………………… ۸۵

جدول (۱- D – الف- ۲-۳): توزیع نسبی زنان ۱۰ ساله و بیشتر حداقل یكبار

ازدواج كرده و بر حسب تعداد فرزندان زنده به دنیا آورده و دوره تحصیلی ….. ۸۶

جدول (۱- A- ب- ۲-۳) : زنان ۱۰ ساله و بیشتر حداقل یكبار ازدواج كرده

برحسب سواد و تعداد فرزندان فوت شده…………………………………………………. ۸۶

جدول (۱-B- ب- ۲-۳): توزیع نسبی زنان مورد مطالعه در جمعیت نمونه بر

حسب سطح تحصیلات و سطح تحصیلات فرزندان …………………………………. ۸۷

جدول (۱-۳-۳): توزیع سنی زنان داوطلب و منتخب انتخابات مجلس شورای

اسلامی……………………………………………………………………………………………….. ۸۸

جدول (۲-۳-۳): تعداد مدیران شاغل در دستگاه‌های دولتی به تفكیك جنس

در سال ۱۳۸۰………………………………………………………………………………………. ۸۸

نمودار (۳-۳-۳): كاركنان دستگاه‌های اجرایی و نهادهای انقلاب اسلامی به

تفكیك جنس در پایان سال ۱۳۸۱…………………………………………………………… ۸۹

نمودار (۴-۳-۳): كاركنان نهاد ریاست جمهوری و موسسات وابسته به تفكیك

جنس در پایان سال ۱۳۸۱………………………………………………………………………. ۹۰

نمودار (۵-۳-۳): كاركنان وزارت آموزش و پرورش و موسسات وابسته به تفكیك

جنس در پایان سال ۱۳۸۱………………………………………………………………………. ۹۰

نمودار (۶ –۳-۳-): كاركنان وزارت اقتصاد و دارایی و موسسات وابسته به

تفكیك جنس در پایان سال ۱۳۸۱…………………………………………………………… ۹۱

نمودار (۷-۳-۳): كاركنان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و موسسات وابسته

به تفكیك جنس در پایان سال ۱۳۸۱……………………………………………………….. ۹۱

نمودار (۸-۳-۳): كاركنان وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی و

موسسات وابسته به تفكیك جنس در پایان سال ۱۳۸۱……………………………….. ۹۲

نمودار (۹-۳-۳): كاركنان وزارت بازرگانی و موسسات وابسته به تفكیك

جنس در پایان سال ۱۳۸۱………………………………………………………………………. ۹۲

دانلود فایل