دانلود پایان نامه اثر شوینده ها روی ثبات و استحكام كالای پنبه ای
یازار : amirreza | بؤلوم : تحقیق و مقالات
+0 به یه ن
۱- الیاف سلولز طبیعی
۱-۱- پنبه
اگرچه الیاف ساقه ای در نوع خود دارای ارزشی در صنعت نساجی است ولی اهمیت آنها هرگز به پنبه نمی رسد. از خصوصیات مهم این الیاف، استحكام زیاد در پارچه، داشتن قدرت و قابلیت انعطاف درمقابل هرگونه عملیات ریسندگی و بافندگی و تمایل به جذب رنگهای متفاوت است. همین خصوصیات باعث شده است كه با وجود افزایش الیاف مصنوعی، پنبه اهمیت خودش را حفظ كند و مقدار محصول و مصرف آن همواره افزایش یابد.[۱]
تاریخ تولید پارچه های پنبه ای به دوران تمدن اولیه مصر قدیم می رسد، مصرف پارچه پنبه ای عمر طولانی چند هزار ساله دارد. پنبه ماده نساجی ارزنده ای است كه هنوز هیچ لیفی تاكنون نتوانسته است جای آن را بگیرد. از خصوصیات ویژه این لیف، سهولت كشت و زرع، قیمت مناسب و نسبتاً ارزان، سبكی، نرمی، خنكی، دوام، استحكام و بسیاری از مزایای دیگر راباید نام برد.
نظریه استحكام زیاد و مقاومت ویژه ای كه در برابر عوامل قلیایی دارد بویژه در مناطق حاره و در معرض آفتاب سوزان، البسه پنبه ای می توانند بارها و بارها شستشو شوند و به خاطر جذب رطوبت سریع آن به عنوان لباس نجات در مناطق گرمسیری به كار روند.
از لحاظ مصارف صنعتی نیز پنبه دارای شرایط منحصر به فردست بویژه در صنایع دریانوردی و ماهیگیری از طنابها و تورهای پنبه ای استفاده زیاد به عمل می آید. در این مورد باید اشاره كرد كه بشر ار ابتدای آشنایی خود به دریانوردی و صید ماهی از این لیف استفاده كرده است.
پنبه قابلیت دارد كه بخوبی رنگرزی و چاپ بشود و به این منظور كلاسهای مختلف رنگ نظیر پیگمنت، مستقیم، آزوئیك، خمی گوگردی ، راكتیو ونفتل دایر می شوند.
صرف نظر از مصارف پوششی و صنعتی، پنبه در انواع بیشماری از پارچه های دكوراسیون و چادرهای صحرایی، قالی و مشابه آنها نیز به كار می رود.
۱-۱-۱- خصوصیات گیاهی :
پنبه گیاهی است علفی كه ارتفاع آن به ۰٫۶ تا ۲ متر می رسد، برگهایش دارای
بریدگی است و گلهای سفید، زرد و یا صورتی دارد. میوه پنبه كپسولی است به
اندازه یك گردو به نام غوزه پنبه كه نخمكها كه در واقع همان تخم پنبه هستند
درون آن قرار دارند. الیاف پنبه به صورت توده ای متراكم در سطح تخمكها رشد
می كنند. گلهائیكه در روی گیاه می رویند، معمولاً هر كدام بیش از ۱۵ تخمك
دارند كه در توی غوزۀ گیاه قرار دارند. غوزه پس از رشد كامل گیاه باز می
شود و تخمكها و الیاف در داخل غوزه به صورت توده كركدار در معرض هوا قرار
می گیرند هر یك از تخمكهای گیاه در حدود ۲۰۰۰۰تار لیف در سطح خود دارد و
بنابراین هر یك از غوزه ها تقریباً حاوی ۳۰۰۰۰۰تار لیف هستند. وقتی كه غوزه
گیاه باز می شود رطوبت داخل الیاف تبخیر می شود و الیاف حالت استوانه بودن
خود را از دست می دهد و این عمل باعث
می شود كه دیوارهای سلولی آن جمع
شوند و حالت فروریختگی بیابند. در چنین حالتی تار پنبه یك پیچش مختصر، یا
نیم تاب به خود می گیرد كه آن اصطلاحاً پیچیدگی
می نامند.
۱-۱-۲- ایجاد نپ :الیاف رشد نكرده ممكن است به طرق مختلفی ایجاد مشكلات كند
كه اهم آن بدین قرار است:
۱-معمولاً بعد از خاتمه عملیات رنگرزی، الیاف رشد نكرده نسبت به الیاف رشد كرده كمرنگتر هستند و این در اثر ضخیم نبودن دیواره ها و یا عدم تكامل ساختمان لیف ( پنبه نارس ) است.
۲- مقاومت این گونه الیاف فوق العاده كمتر از الیاف رشد كرده است و بسهولت پاره می شود.
۳- برای عملیات ریسندگی قابل استفاده نیستند و به عنوان ضایعات زیاد، د ور ریخته می شوند.
۴- دارای قابلیت انعطاف هستند و به سهولت به د ور الیاف دیگر می پیچند و ایجاد « نپ» می كنند. اگر چنین الیافی در پارچه رنگ شده وجود داشته باشند. به علت كمرنگ بودن آن، كالای رنگ شده یكنواخت به نظر نمی رسد.
۱-۲- مشخصات قسمتهای مختلف ساختمان تار پنبه ( مقطع عرضی )
۱-۲-۱- لایه Cuticle
این لایه خارجی ترین قشر لیف پنبه است. سلولهای این قسمت به یكدیگر بسیار نزدیك هستند و به مقدار زیادی از اثرات زیان بخش عوامل خارجی و نفوذ آب به داخل لیف جلوگیری می كنند. یكی دیگر از خواص مهم این لایه، جلوگیری از عمل اكسیداسیون در مجاورت اكسیژن هوا و اشعه ماوراء بنفش موجود در تابش شدید آفتاب است. ساختمان این لایه بدرستی معلوم نیست اما تا آنجا كه تحقیق شده است مواد شمعی و پكتیك در آن وجود دارد. این واكس در واقع مخلوطی از چند واكس و چربی و انواع رزینهاست. اگرچه لایه كیوتیكل د حین رشد لیف تشكیل می شود و لایه اولیه لیف را مانند قالبی در بر می گیرد، ولی جزیی از آن به شمار نمی رود. در حین مراحل رشد لیف، این لایه مانند قشری از چربی بنظر می رسد و هنگامی كه لایه دوم شروع به رشد و تشكیل شدن می كند، این قشر سخت می شود و حالت لعاب پیدا می كند.
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………. صفحه
فصل اول
۱- الیاف سلولز طبیعی …………………………………………………………………………….. ۲
۱-۱ بنبه ………………………………………………………………………………………………… ۲
۱-۱-۱ خصوصیات گیاهی ……………………………………………………………………….. ۳
۱-۱-۲ ایجاد نپ ……………………………………………………………………………………… ۴
۱-۲ مشخصات قسمتهای مختلف ساختمان تار پنبه ( مقطع عرضی) ……………… ۵
۱-۲-۱ لایه …………………………………………………………………………………………….. ۵
۱-۲-۲ لایه اولیه …………………………………………………………………………………….. ۵
۱-۲-۳ لایه دوم ……………………………………………………………………………………… ۶
۱-۲-۴ كانال لومن ………………………………………………………………………………….. ۸
۱-۳ مواد تشكیل دهنده الیاف سلولزی (پنبه) ………………………………………………. ۹
۱-۴ اثر حرارت ………………………………………………………………………………………. ۹
۱-۵ اثر زمان …………………………………………………………………………………………. ۹
۱-۶ اثر نور خورشید ………………………………………………………………………………. ۱۰
۱-۷ خواص شیمیایی پنبه …………………………………………………………………………. ۱۰
۱-۸ اثر میكروارگانیسم ها ………………………………………………………………………. ۱۱
۱-۹ اثر طول الیاف در خواص نساجی آنها ………………………………………………… ۱۲
فصل دوم
۲- شستشو ……………………………………………………………………………………………. ۱۵
۲-۱ شستشوی كالای پنبه ای …………………………………………………………………… ۱۶
۲-۲ تغییرات حاصل در روی پنبه در اثر جوشیدن در محلول قلیائی …………….. ۱۸
۲-۳ قدرت تمییز كنندگی محلول شستشو یا درجه تمییزی كالای شسته شده …. ۱۹
فصل سوم
۳- سفیدگری ………………………………………………………………………………………….. ۲۲
۳-۱ سفیدگری كالای سلولزی…………………………………………………………………… ۲۲
۳-۱-۱ سفیدگری كالای سلولزی با پراكسیدها……………………………………………. ۲۲
۳-۱-۲ سفیدگری كالای سلولزی با آب اكسیژنه …………………………………………. ۲۳
۳-۲ ارزش آب اكسیژنه …………………………………………………………………………… ۲۵
۳-۲-۱ روش تعیین ارزش آب اكسیژنه …………………………………………………….. ۲۵
۳-۲-۲ عمل سفید كنندگی آب اكسیژنه، تجزیه و تركیب آن با سلولز …………….. ۲۶
۳-۲-۳ تجزیه وفعال شدن آب اكسیژنه بوسیله قلیائی …………………………………. ۲۷
۳-۳ اسیدی كردن كالا پس از سفیدگری ……………………………………………………. ۲۸
فصل چهارم
۴- رنگرزی الیاف سلولزی با رنگینه های راكتیو ………………………………………… ۳۰
۴-۱ نكات مهم در رابطه با رنگرزی رنگینه های راكتیو ………………………………. ۳۲
۴-۲ رنگرزی رمق كشی (غیر مداوم) با رنگینه های راكتیو…………………………… ۳۵
فصل پنجم
۵- پاك كننده های مصنوعی……………………………………………………………………… ۳۷
۵-۱ طبقه بندی پاك كننده های مصنوعی …………………………………………………… ۳۷
۵-۱-۱ پاك كننده های آنیونی …………………………………………………………………… ۳۷
۵-۱-۲ پاك كننده های كاتیونی …………………………………………………………………. ۳۸
۵-۱-۳ پاك كننده های آمفولیتیك ……………………………………………………………… ۴۱
۵-۱-۴ پاك كننده های غیریونی ………………………………………………………………… ۴۲
۵-۲ اثر مواد تعاونی در پاك كننده ها ……………………………………………………….. ۴۳
۵-۲-۱ مواد سازنده ……………………………………………………………………………….. ۴۳
۵-۲-۲ مواد پر كننده ………………………………………………………………………………. ۴۵
۵-۲-۳ مواد افزودنی ………………………………………………………………………………. ۴۶
فصل ششم
۶-۱ مواد مورد نیاز ………………………………………………………………………………… ۴۸
۶-۲ محاسبات ………………………………………………………………………………………… ۴۹
۶-۲-۱ محاسبات برای عملیات پخت و سفیدگری ………………………………………… ۴۹
۶-۲-۲ محاسبات برای عملیات خنثی سازی با اسید استیك ………………………….. ۴۹
۶-۲-۳ محاسبات برای عملیات رنگرزی با رنگ راكتیو ………………………………… ۴۹
۶-۲-۴ محاسبات برای عملیات شستشوی نهایی قلیائی ………………………………… ۵۰
۶-۲-۵ محاسبات عملیات شستشو با پودرهای شوینده ……………………………….. ۵۰
۶-۳ روش كار ……………………………………………………………………………………….. ۵۱
۶-۴ روش انجام تست استحكام و اسپكتوفتومتری ……………………………………… ۶۰
فصل هفتم
۷- نتایج حاصل از دستگاه اسپكتروفتومتری روی پساب شستشوی كالا با پودرهای شوینده ۶۲
۷-۱-۱ رنگ قرمز با طول موج ۵۴۴……………………………………………………………. ۶۲
۷-۱-۲ رنگ آبی با طول موج ۶۰۹……………………………………………………………… ۶۴
۷-۲ تست اسپكتروفتومتری روی پساب سومین مرحله شستشو……………………. ۶۷
۷-۲-۱ رنگ قرمز با طول موج ۵۴۴……………………………………………………………. ۶۷
۷-۲-۲ رنگ آبی با طول موج ۶۰۹……………………………………………………………… ۶۸
۷-۳ تست استحكام …………………………………………………………………………………. ۷۰
۷-۳-۱ نمونه های قرمز …………………………………………………………………………… ۷۰
۷-۳-۲ نمونه های آبی …………………………………………………………………………….. ۷۶
۷-۴ تست استحكام نمونهها پس از سومین مرحله شستشوباپودرهای شوینده.. ۸۲
۷-۴-۱ نمونه های قرمز …………………………………………………………………………… ۸۲
۷-۴-۲ نمونه های آبی …………………………………………………………………………….. ۸۵
۷-۵ نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………… ۸۸
۷-۵-۱ ثبات شستشوئی …………………………………………………………………………… ۸۸
۷-۵-۲ استحكام ……………………………………………………………………………………… ۹۱
فصل هشتم
نمونه ها …………………………………………………………………………………………………. ۹۲
فصل نهم
منابع ……………………………………………………………………………………………………… ۹۵