گونشلی

مقدمه و تاریخچه

آجر از قدیمی‌ترین مصالح ساختمانی است كه قدمت آن بنا به عقیده برخی باستان‌شناسان به ده هزار سال پیش می‌رسد ولی این امر هنوز به اثبات نرسیده است. در ایران بقایا كوره‌های سفال‌پزی و آجر‌پزی در شوش و سیلك كاشان كه تاریخ آنها به هزاره چهارم پیش از میلاد می‌رسد پیدا شده است و نیز نشانه‌هایی از تولید و مصرف آجر در هندوستان به دست آمده كه حاكی از سابقه شش هزار ساله آنست. ساختمان برج بابل كه از اجر بنا شده مربوط به ۵۰۰۰ سال قبل بوده و امروزه بقایای آن موجود است. از آجرهای ویرانه‌های یكی از شهرهای بابل در برخی ساختمان‌های شهرهای بغداد و تیسفون استفاده شده كه مربوط به ۶۰۰ سال قبل از میلاد می‌باشد.

واژه آجر ( معرب آگور فارسی ) بابلی است و نام خشت‌هایی بوده كه بر روی آنها منشورها (فرمان‌ها)، قوانین (دادها) و نظایر آنرا می‌نوشته‌اند. گمان می‌رود نخستین بار از پخته شدن خاك دیواره‌ها و كف اجاق‌ها به پختن آجر پی‌برده باشند. كوره‌های آجر  پزی ابتدائی نیز بی گمان از مكان هایی تشكیل می شده است كه در آن لایه های هیزم و خشت متناوباً روی هم چیده می شده است( شكل ۲-۱) در ایران باستان ساختمان های بزرگ و زیبایی بنا شده اند كه پاره ای از آنها هنوز پا برجا هستند، نظیر طاق كسری در غرب ایران قدیم، عراق فعلی بعدها نیز ساختمان هایی مانند آرامگاه شاه اسماعیل سامانی، گنبد كاووس و مسجد جامع اصفهان را با آجر ساختند. پل ها و سدهای قدیمی را نیز با آجر بنا می كرده اند كه از آنها می توان پل های دختر، سد كبار در قم و غیره را نام برد.

فن استفاده از آجر از آسیای غربی به سوی غرب به مصر و سپس به روم و به سمت شرق هندوستان و چین رفته است. در سده چهارم میلادی اروپاییان شروع به استفاده از آجر كردند ولی پس از مدتی از رونق افتاده و رواج مجدد آن از سده ۱۲ میلادی بوده كه ابتدا از ایتالیا شروع شده و بعد فرانسه و سپس آلمان و آخر سر كشورهای دیگر از آن در بناهای خود بهره برده اند.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                        صفحه

فهرست………………………………………………………………………………………………. ۱

مقدمه و تاریخچه………………………………………………………………………………….. ۳

مواد اولیه…………………………………………………………………………………………….. ۵

خاك نسوز………………………………………………………………………………………….. ۱۰

ماسه…………………………………………………………………………………………………… ۱۰

فلداسپات…………………………………………………………………………………………….. ۱۱

سنگ آهك………………………………………………………………………………………….. ۱۲

سولفات‌ها……………………………………………………………………………………………. ۱۲

املاح آهنی………………………………………………………………………………………….. ۱۳

مواد گیاهی………………………………………………………………………………………….. ۱۴

قلیائی‌ها………………………………………………………………………………………………. ۱۴

ویژگی‌های شیمیایی……………………………………………………………………………… ۱۴

ویژگی‌های فیزیكی……………………………………………………………………………….. ۱۵

مراحل ساخت آجر……………………………………………………………………………….. ۱۵

الف) استخراج و كندن مواد خام……………………………………………………………… ۱۵

ج) قالب‌گیری یا خشت‌زنی…………………………………………………………………… ۱۷

روش قالب‌گیری خاك………………………………………………………………………….. ۱۸

كوره‌های آجرپزی………………………………………………………………………………… ۲۴

ویژگی‌های آجر……………………………………………………………………………………. ۲۸

میزان جذب آب…………………………………………………………………………………… ۲۹

انبساط رطوبتی…………………………………………………………………………………….. ۳۳

انبساط حرارتی…………………………………………………………………………………….. ۳۴

آجر لعابی……………………………………………………………………………………………. ۳۷

لعاب نمكی…………………………………………………………………………………………. ۳۸

انواع و اشكال آجر………………………………………………………………………………… ۳۹

قطعات پیش ساخته آجری…………………………………………………………………….. ۴۱

معایب آجر………………………………………………………………………………………….. ۴۲

ملاحظات زیست محیطی………………………………………………………………………. ۴۸

خشت‌های تثبیت شده (Stabilized Soil blocks) …………………………….

آجر ماسه آهكی (Sand Lime) …………………………………………………………..

ویژگیهای آجر ماسه آهكی…………………………………………………………………….. ۵۵

آجر مناسب برای كاربردهای گوناگون……………………………………………………… ۵۹

جدول آجر مناسب برای مصارف گوناگون……………………………………………….. ۵۹

بلوك های سیمانی یا بتنی………………………………………………………………………. ۶۰

مقدمه…………………………………………………………………………………………………. ۶۰

گروه بندی بلوك ها………………………………………………………………………………. ۶۰

مواد اولیه…………………………………………………………………………………………….. ۶۴

ساخت بلوك ها……………………………………………………………………………………. ۶۵

عمل آوردن………………………………………………………………………………………….. ۶۷

ویژگی های بلوك ها…………………………………………………………………………….. ۶۹

مصرف بلوك……………………………………………………………………………………….. ۷۱

دانلود فایل