گونشلی

مقدمه:

بطور كلی وسایل آموزشی به ابزارها و امكاناتی اطلاق می گردد كه در جریان تدریس جهت تفهیم بهتر مطالب درسی و یادگیری موثر توسط معلم و دانش آموز بكار می روند . این وسایل آموزش را از حالت سخنرانی محض خارج می كنند و یادگیری را با بهره گیری از حواس مختلف آسان و ممكن می سازند. در این شرایط شاگردان قادرند اطلاعات رفتار و مهارتهای جدید را با درك كامل بدست آورند.

آنچه می شنوم فراموش می كنم آنچه می بینم به خاطر می آورم و آنچه انجام می دهم می آموزم.

سخن فوق حكایت از این دارد كه یادگیری زمانی تحقق می یابد كه دانش آموز خود مستقیما در جریان آموزش قرار گیرد و خود را در آموزش شریك و سهیم بداند وقتی دانش آموز سیمی را از یك طرف به باطری و از طرفی دیگر به لامپ وصل می كند و با زدن كلیدی لامپ روشن می شود احساس شعف زاید الوصفی به او دست می دهد . آنچنانكه گویی كشف مهمی انجام داده است . این آموزش در ذهن او بیشتر ماندگار خواهد بود. البته تاكید بر استفاده از این وسایل هیچ گاه به معنی نفی نقش معلم نیست. زیرا هیچ    وسیله ای نمی تواند جایگاه اصلی و با ارزش معلم را پر كند اما وقتی معلم این وسایل را در آموزش بكار می برد كودكان را در فراگیری بهتر عمیق تر و سریع تر مطالب یاری می كند، مفاهیم درسی جذابیت بیشتری پیدا می كند و كلاس ساكن و خاموش تبدیل به كلاسی سیال و پر هیاهو می گردد.

بنابراین با استفاده از وسایل و امكانات آموزشی گفته ها و مطالب درسی برای دانش آموزان عینی تر و ملموس تر می شود حتی گاهی اتفاق می افتد كه آنها در هنگام مشاهده و كار با وسایل نكاتی ریز و ظریف را كشف می كنند كه برای همیشه در ذهنشان باقی می ماند پس هر اندازه كه آنها از حواس خود بیشتر بهره بگیرند استعداد و خلاقیتشان بیشتر شكوفا می شود ذهنشان بیشتر فعال می شود و معلم نیز از كار خود نتیجه بهتری می گیرد در واقع معلم با بكارگیری این روش به سلامت روانی خود نیز كمك كرده است.

پس باید در عصر انفجار دانش از كوتاهترین و موثرترین راه به اهداف آموزشی مورد نظر خود برسیم و باید بدانیم كه تحقق این امر جز با بكارگیری و بهره گیری صحیح و برنامه ریزی شده از وسایل و امكانات آموزشی مقدور نیست.

امروزه روش آموزشی به كلی دگرگون شده و معلمان به خوبی آگاهند كه یادگیری امری درونی است و به جای زور و اجبار باید در دانش آموزان علاقه و انگیزه آموختن را بوجود آورد همچنین دریافته اند اگر مطالب درسی با استفاده از چند وسیله آموزشی ارائه شود و هر یك از آن وسایل مكمل و موید هم باشند میزان یادگیری افزایش می یابد. تجربه نشان می دهد كه وسایل بسیار ساده آموزشی بویژه اگر توسط معلم ساخته شوند نتایج آموزشی بسیار درخشانی نسبت به وسایل پیچیده و فنی دارند البته یك وسیله هنگامی در ایجاد تجارب جدید آموزشی و تجسم مفاهیم درسی مفید است كه :

-         نقطه نظرها و مقاصد آموزشی معلم را تامین كند.

-         به خوبی كار كند و جوابگوی نیازهای آموزشی دانش آموزان باشد.

-         در زمان مورد نیاز در اختیار معلم و دانش آموزان قرار گیرد.

تقسیم بندی رسانه های آموزشی

مواد و وسایل آموزشی از دیدگاه متخصصان مختلف و با توجه به معیارهای خاصی به گونه های متفاوت مورد تقسیم بندی قرار گرفته است آقای دكتر محمد احدیان در كتاب خود ۶ دسته تقسیم بندی را مد نظر قرار داده اند كه دسته آخری را از بقیه جدیدتر و كامل تر می دانند:

۱-  برقی و غیر برقی

۲-  ارزان قیمت و گران قیمت : كسانی كه از این تقسیم بندی استفاده می كنند رسانه هایی نظیر چارت ،پوستر،نقشه ،كره ،تلق شفاف اسلاید و نظایر اینها را در دسته ارزان قیمت و تجهیزاتی نظیر پروژكتورهای فیلم ،اسلاید و فیلم استریپ ،اورهد و غیره را در دسته گران قیمت قرار می دهند.

۳-  نرم افزار و سخت افزار: طرفداران استفاده از این تقسیم بندی رسانه هایی نظیر فیلم ،اسلاید ،چارت ،پوستر ،نمودار ،تلق شفاف ،مدل ،ماكت ،برش و نظایر اینها را در دسته نرم افزار و تجهیزاتی نظیر پروژكتورهای فیلم متحرك ،اوپك ،اورهد و نظایر اینها را در دسته سخت افزار قرار می دهند.

۴-  چاپی و غیر چاپی : عده ای رسانه هایی نظیر كتاب ،جزوه ،مجله ،منابع برنامه ای شده چاپی و نظایر اینها را در گروه چاپی و بقیه را در گروه غیر چاپی قرار می دهند.

۵-  ساده و پیچیده : اینان رسانه هایی نظیر كتاب ،مجله ،فیلم متحرك ،اسلاید ،تلق شفاف و نظایر اینها را در گروه ساده و تجهیزاتی نظیر پروژكتورهای فیلم متحرك ،اوپك و اورهد و دستگاه های ضبط شنیداری و دیداری و نظایر اینها را در گروه پیچیده قرار می دهند.

۶-  نورتاب و غیر نورتاب : در این تقسیم بندی مواد و وسایل نظیر فیلم متحرك ،اسلاید ،فیلم استریپ تلق شفاف و پروژكتورهای مربوط به آنها را در دسته نور تاب و بقیه در دسته غیر نورتاب قرار می گیرند.

در تقسیم بندی دیگر كه در كتاب مقدمات تكنولوژی آموزشی تالیف سید هاشم نعمتی آمده و همچنین در كتاب تولید و كاربرد مواد آموزشی دوره كاردانی تربیت معلم آمده نوع دیگری از تقسیم بندی رسانه های آموزشی صورت گرفته كه به نظر می رسد دقیق تر و كاملتر است :

الف ) رسانه های نوشتاری : كتاب ، روزنامه ،مجله ،میكرو فیلم ،میكروفیش ،مواد آموزشی برنامه ریزی شده جزء این رسانه می باشند.

ب ) رسانه های نمایشی : شامل تخته سیاه ، تابلوهای پارچه ای ،مغناطیسی ،اعلانات و تابلوهای الكتریكی است.

ج ) رسانه های دیداری : كه خود شامل رسانه های دیداری ترسیمی و رسانه های دیداری غیر ترسیمی است . رسانه های دیداری ترسیمی كه شامل نمودار ،طرح خطی ، چارت ،كارتون ، پوستر ،نقشه و كره و رسانه های دیداری غیر ترسیمی شامل تصویر ،اسلاید ، فیلم استریپ ، ورقه های شفاف و انواع فیلمهای متحرك می باشد.

د ) رسانه های شنیداری : كه شامل نوار صوتی كه به شكلهای مختلفی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. صفحات گرام و برنامه های آموزشی رادیویی نیز جزء این نوع رسانه می باشد.

ه ) رسانه های سه بعدی : كه شامل اشیا حقیقی و نمونه ها مدلها و ماكتها دایورها و میز شنی است.

و ) موقعیت های آموزشی : شامل گردش علمی ، تقلید از واقعیات و بازیها ،نمایش (نظیره سازی) و اماكن باستانی ،آزمایشها و دعوت از متخصصین و مسئولان به كلاس است.

ز ) مجموعه های چند رسانه ای : تركیبی از رسانه هایی است كه می توانند در كنار یكدیگر بخش هایی از یك واحد یادیگری را تامین كنند. آموزش چند رسانه ای مسئولیت بزرگی را بر دوش معلمان قرار می دهد زیرا كه معلم باید با تجزیه و تحلیل هدفهای آموزشی درس و بررسی منابع دیداری و شنیداری موجود و دانستن اینكه چگونه می توان یك سری از این رسانه ها را برای رسیدن به بالاترین كیفیت یادگیری در كنار هم قرار داد آموزش خود را در كلاس ارائه دهد. انتخاب رسانه ها در آموزش چند رسانه ای باید نه تنها با توجه به مناسب بودن هر یك از رسانه ها برای هدفهای درس باشد بلكه اینكه چطور این رسانه ها می توانند در كنار یكدیگر قرار گیرند تا بتوانند مطالب رابه بهترین وجهی بیان كنند و اینكه چگونه یك رسانه یادگیری حاصل از رسانه دیگر را تقویت می كند نیز باید در نظر گرفته شود.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                 صفحه

فصل اول

۱-۱-مقدمه

۲-۱-تقسیم بندی رسانه های آموزشی

فصل دوم

تحققات تجربی درباره ی موضوع تحقیق

۱-۲- تحقیق بر روی دانش آموزان پایه پنجم منطقه ۱۳ تهران

۲-۲-تحقیق در درس علوم در دبستان های منطقه ۲ تهران

۳-۲- تحقیق بر روی مسئله از دیدگاه معلمین خوروبیابانك

۴-۲- تحقیق بر روی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان كرمانشاه

۵-۲- تحقیق بر روی دانش آموزان دوره ابتدایی مناطق ۲و۱۰و۱۷ تهران

۶-۲- تحقیق بر روی مدارس ابتدایی پسرانه ناحیه ۴ كرج و دانشجویان ضمن خدمت

۷-۲- تحقیق بر روی ندارس ابتدایی پسرانه منطقه ۱۷ تهران

۸-۲- تحقیق بر روی مسئله از دیدگاه معلمان منطقه اشتهارد

۹-۲- تحقیق بر روی دانش آموزان مدارس راهنمایی منطقه اشتهارد

۱۰-۲- تحقیق و بررسی مقایسه وضع موجود و مطلوب وسایل كمك آموزشی

۱۱-۲- تحقیق بر روی معلمان دبستانهای ناحیه یك زنجان

۱۲-۲- بررسی وضع موجود آزمایشگاهی مدارس راهنمایی ناحیه یك اسلام شهر

۱۳-۲- تحقیق در مقطع راهنمایی منطقه بوئین زهرا

۱۴-۲ تحقیق بر روی مدارس ابتدایی منطقه آبیك

۱۵-۲- تحقیق بر روی مدارس راهنمایی ناحیه ۳ كرج

فصل سوم

نتیجه گیری و منابع و ماخذ

۱-۳- جمع بندی و نتیجه گیری

۲-۳- موانع و مشكلات كاربرد مواد و وسائل آموزشی

۳-۳- منابع و ماخذ

دانلود فایل