گونشلی

مقدمه
« فسیروا فِی الارضِ فَانظُروا كیفَ كانَ عاقبةُ المُكذِّبینَ»
ستایش خداوندی را كه بندگانش را به وسیله كتاب هدایت از ضلالت و گمراهی به روشنی و سعادت رهنمون شد، و پیوسته او را به سیر در آفاق و انفس دعوت كرد تا شاید از این رهگذر با اندیشه و تدبر در احوال اقوام گذشته راه شایستة خویش را به درستی دریابد.
و سلام و صلوات بر محمد مصطفی خاتم النبیین آن خورشید هدایت گر و تبیین كنندة آیات وحی. آن بزرگ مرد عالم بشریت، كه جهان تا ابد مدیون تلاشهای بی دریغ اوست.
سیر و سیاحت می تواند یكی از بهترین عوامل شناخت خداوند در زمین به شمار آید زیرا كه در پرتو سیر و سیاحت شگفتیهای بدیع آفرینش در نظر انسان ظهور و بروز پیدا كرده و حقایقی بر او آشكار می شود كه ماحصل آن تدبر و تفكر در جهان خلقت و آفرینش است. و در این مرحله است كه انسان لب به ستایش خداوند سبحان گشوده به یگانگی او اعتراف می كند.
و چه چیز برای انسان موحّد از رسیدن به الی الله بالاتر و ارجمندتر می تواند باشد؟

تعریف موضوع
در این تحقیق سعی شده است مساله سیر وسیاحت از منظر قرآن كریم مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد و به مسایل جانبی از جمله اهداف، مخاطبان و مصادیق آن با توجه به كتب تفسیری و روایی و دیگر كتابهایی كه در این زمینه نگارش یافته اند ، بپردازد.
اهمیت موضوع
راجع به اهمیت موضوع همین بس كه قرآن كریم در سور مختلف به طور مكرر انسانها را به سیر فرا می خواند وایشانرا به مشاهدة صنع وخلقت الهی در آفاق و انفس و همچنین عبرت گرفتن از عاقبت انسانهای سركش دعوت می كند.
پیشینه موضوع
در مورد موضوع مورد بحث به طور پراكنده در كتب تفسیری و نیز كتب روایی ازجمله میزان الحكمه، وسایل الشیعه، من لایحضره الفقیه و … مطالبی بیان شده است. اما كتاب یا پایان نامه ای كه اختصاصاً به این موضوع پرداخته باشد وجود ندارد.
سوال اصلی
سیر و سیاحت (آنگونه كه در قرآن كریم مطرح شده)  تا چه حد در رشد و كمال معنوی انسان موثر است؟
فرضیه : سیر و سیاحت در قرآن كریم به عنوان یكی از عوامل شناخت خداوند، حفظ ایمان و تقوا و عبرت گرفتن از پدیده های طبیعی معرفی شده است.
سوال های فرعی:
۱-    اهداف اساسی و مهمی كه قرآن كریم در مورد سیر وسیاحت ذكر نموده چیست؟
۲-    منظور از سیر وسیاحت از دیدگاه قرآن كریم و روایات چیست؟
۳-    مصادیق سیر و سیاحت از دیدگاه قرآن كریم و روایات چیست؟
۴-     در قرآن كریم چه نوع سیاحتی مورد توجه قرار گرفته است؟
روش تحقیق
با توجه به موضوع، روش این تحقیق كتابخانه‌ای است.
محدودیت های تحقیق
با توجه به عدم وجود كتب مختص به موضوع تحقیق این پروژه با محدودیت منابع روبه رو بوده است و علاوه بر آن این تحقیق با محدودیت زمانی به نگارش درآمده است.
پیشنهادات
با توجه به تحقیقات انجام شده، موضوعات بحث شده در این پروژه هر كدام می تواند به تنهایی موضوع یك پروژه یا پایان نامه قرار گیرد و به طور موشكافانه مورد بررسی قرار گیرند.
به نظر می رسد برای نوآوری در این تحقیق باید پا را از تفاسیر فراتر گذاشت و به مطالعة كتب دیگری كه به صورت علمی و كاربردی به این موضوع پرداخته اند همت گماشت، تا از تكرار مكررات بدر آمده، گامی فراتر از آنها برداریم.

چكیده
در خصوص آیات سیر موضوعات مختلفی قابل تحقیق و بررسی هستند كه از میان موضوعات مطرح شده به دلیل گسترده بودن مباحث، سعی شده است موضوعاتی در رابطه با سیر مورد توجه قرار گیرند، كه از نظر قرآن كریم حائز اهمیت هستند. از جمله مخاطبان سیر، اهداف سیر، لزوم عبرت گرفتن از اقوام و ملل گذشته، عوامل سقوط و تعالی حكومتها و …
لذا فصل اول حاوی دو بخش است: بخش نخست، اهمیت و ضرورتهای سیر در قرآن كریم را بحث می كند كه هدف از این بخش پاسخ به چرایی و لزوم سیر می باشد.
و بخش دوم مخاطبان آیات سیر در قرآن كریم را مورد توجه قرار داده و با استفاده از تفاسیر نمونه المیزان و مجمع البیان بدان پرداخته است.
فصل دوم شامل بررسی اهداف و مصادیق سیر و سیاحت می باشد كه از جمله زیر مجموعه های آن را مشاهده آیات و نشانه های الهی در مخلوقات و مصنوعات، عبرت گرفتن از اقوام و ملل پیشین، تحصیل علم ومعرفت، جهاد و هجرت تشكیل می دهند.
در فصل سوم به آداب و باسته های اخلاقی سیر و سیاحت از دیدگاه قرآن كریم و روایات معصومین علیهم السلام پرداخته شده است. در این فصل سعی شده آداب قبل از سفر، زمان خروج و حین سفر و رسیدن به مقصد با استفاده از آیات و روایات مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد.

فهرست مطالب
كلیات
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………

تعریف موضوع ………………………………………………………………………………………….

اهمیت موضوع …………………………………………………………………………………………..

پیشینه موضوع ……………………………………………………………………………………………

سوال اصلی………………………………………………………………………………………………..

فرضیه ……………………………………………………………………………………………………..

سوال های فرعی ………………………………………………………………………………………..

روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………..

محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………………………

پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………..

چكیده ……………………………………………………………………………………………………..
تعریف مفاهیم ………………………………………………………………………

۱- سفر ……………………………………………………………………………………………………

۲- سیر …………………………………………………………………………………………………….

۳- سیح ……………………………………………………………………………………………………

۴-  نفر ……………………………………………………………………………………………………

۵- هجرت…………………………………………………………………………………………………
فصل اول: دیدگاه قرآن نسبت به سیر وسیاحت

پیشگفتار …………………………………………………………………………………………………..
الف ) اهمیت و ضرورت سیر در قرآن كریم ……………………………………

۱- اتمام حجت ………………………………………………………………………………………….

۲- هدایت بخشی ……………………………………………………………………………………….

۳- پند و اندرز برای مومنان …………………………………………………………………………..

۴- آیینه عبرت …………………………………………………………………………………………..
ب) مخاطبان سیر در قرآن كریم ………………………………………………….

۱- آل عمران  /۱۳۷……………………………………………………………………………………..

۲- انعام /۱۱………………………………………………………………………………………………

۳- یوسف (ع) /۱۰۹…………………………………………………………………………………….

۴- نحل /۳۶………………………………………………………………………………………………

۵- حج /۴۶……………………………………………………………………………………………….

۶- نمل /۶۹……………………………………………………………………………………………….

۷- عنكبوت /۲۰………………………………………………………………………………………….

۸- روم /۹…………………………………………………………………………………………………

۹- روم /۴۲……………………………………………………………………………………………….

۱۰- فاطر /۴۴…………………………………………………………………………………………….

۱۱- غافر /۲۱…………………………………………………………………………………………….

۱۲- غافر /۸۲…………………………………………………………………………………………….

۱۳- محمد (ص) / ۱۰………………………………………………………………………………….

-         نتیجه ………………………………………………………………………………………………….
فصل دوم : اهداف و مصادیق سیر وسیاحت

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………

۱- مشاهدة آیات و نشانه های الهی در مخلوقات و مصنوعات ………….

الف – سیر آفاقی ……………………………………………………………………………………….

-         سیر و مشاهده آسمانها و زمین ………………………………………………………………….

-         سیر آفاقی برای مشاهده صنع الهی …………………………………………………………….

الف ) توجه به خلقت شتر ……………………………………………………………………………

ب ) زنبور عسل …………………………………………………………………………………………

-         زنبور عسل حیوان متمدن …………………………………………………………………………

-         زنبور عسل و تولید نسل …………………………………………………………………………

-         ساختمان جسمانی زنبور عسل ………………………………………………………………….

ب) سیر انفسی ………………………………………………………………………………………….

-         سیر و تدبر در چگونگی به وجود آمدن انسان و مراحل وجودی او ……………………

۲-   عبرت …………………………………………………………………………..

-         مطالعه تاریخ نوعی سیر ……………………………………………………….

الف ) تاریخ چیست؟ ………………………………………………………………………………….
ب ) نقش تاریخ در زندگی انسانها …………………………………………………………………

ج ) تاریخ از دیدگاه قرآن كریم ……………………………………………………………………..

-         سیر و عبرت گرفتن از اقوام پیشین ………………………………………….

-          چرا سرگذشت پیشینیان عبرت انگیز است؟ ………………………………..

-         فواید سیر در تاریخ وعبرت از گذشتگان…………………………………….

۱-    كسب تجربه ………………………………………………………………………………………..

۲-    تربیت ………………………………………………………………………………………………..

۳-    هدایت ……………………………………………………………………………………………….

۴-    كشف عوامل موثر در تعالی و انحطاط جوامع گذشته ……………………………………..

الف ) عدالت و بی عدالتی ……………………………………………………………………………

ب ) اتحاد و تفرقه ……………………………………………………………………………………..

ج ) اجرا یا ترك امر به معروف ونهی از منكر ……………………………………………………

د ) فسق و فجور و فساد اخلاق …………………………………………………………………….

-         اقوام منحط شده و علل انحطاط آنها ………………………………………..

الف ) سیر در احوال قوم عاد …………………………………………………………………………

-         تاریخچه قوم عاد …………………………………………………………………………………..

-         دلایل انحطاط و هلاكت قوم عاد ………………………………………………………………

-         سرانجام قوم عاد …………………………………………………………………………………..

-         هلاكت قوم عاد درس عبرتی برای دیگر اقوام ………………………………………………

ب ) سیر در احوال قوم ثمود………………………………………………………………………….

-         چرا قرآن قوم عاد و ثمود را مثال می زند؟ …………………………………………………..

ج ) سیر در احوال قوم سبأ…………………………………………………………………………….

-         هلاكت به خاطر كفران نعمت …………………………………………………………………..

۳- علم ……………………………………………………………………………..

-         سیر و تحصیل علم در قرآن كریم ……………………………………………………………..

-         سیر و تحصیل علم در روایات ………………………………………………………………….

۴- جهاد ……………………………………………………………………………

-         جهاد نوعی سیر …………………………………………………………………………………….

-         جنگ موته نمونه ای از جهاد ……………………………………………………………………

-         جنگ تبوك جهادی همراه با سیر ………………………………………………………………

۵- هجرت ………………………………………………………………………….

-         هجرت یكی از مصادیق سیر …………………………………………………………………….

-         هجرت از بلاد كفر ………………………………………………………………………………..
فصل سوم : آداب و بایسته های اخلاقی سفر

-         مقدمه …………………………………………………………………………………………………

-         آداب قبل از سفر ………………………………………………………………

۱-    انتخاب مقصد و هدف ……………………………………………………………………………

۲-     انتخاب همراه ………………………………………………………………………………………

۳-    رد امانت …………………………………………………………………………………………….

۴-    انتخاب جانشین و سرپرست ……………………………………………………………………
آداب زمان خروج ………………………………………………………………….

۱-    تعیین زمان خروج …………………………………………………………………………………

۲-     آغاز سفر با دعا و صدقه ………………………………………………………………………..
آداب حین سفر …………………………………………………………………….

۱-    انتخاب رهبر ………………………………………………………………………………………..

۲-    اخلاق در طول سفر ……………………………………………………………………………….

آداب رسیدن به مقصد ……………………………………………………………..

-         به جای آوردن شكر ……………………………………………………………………………….

-         انتخاب مكان مناسب ………………………………………………………………………………

نتیجه ……………………………………………………………………………………………………….

فهرست منابع …………………………………………………………………………………………….

دانلود فایل