گونشلی

چكیده رساله
كتاب گلستان سعدی و بهارستان جامی ، باغی است رنگارنگ و تن پوش آن زیبایی های لفظی و معنوی است ، كه بر قامت این دو كتاب ، برازنده دوخته شده است . در این رساله سعی بر این است كه این دو كتاب به صورت موشكافانه ، مورد نقد و بررسی قرار گیرد . كه محتوای رساله، به  پنج  بخش اصلی تقسیم شده است كه به ترتیب عبارتند از :
۱-    بررسی انواع نثر پارسی ، ( قرن چهارم  تا  قرن نهم هـ . ق ) در بستر تاریخ ادبیات .
۲-    مقامه چیست ؟ و چگونگی شكل گیری آن در ادب پارسی و ویژگی های مقامه نویسی و به راستی آیا گلستان ، نوعی مقامه می باشد ؟ مقایسه مقامات حمیدی و گلستان سعدی .
۳-    ویژگی های سبكی گلستان سعدی و بهارستان جامی و وجوه اشتراك و افتراق سبكی این دو اثر گرانبهای ادب پارسی .
۴-    بررسی حكایات گلستان و بهارستان ، از لحاظ وجوه اشتراك و افتراق و بررسی ویژگی های سبكی و بلاغی حكایات .
۵-    بررسی آیات و احادیث ، از جهت تاكید مطلب یا بار معنایی و بررسی اشعار عربی از جهت تاكید مطلب یا اشاره شعر ، به آیه و حدیث .
۶-    نتیجه گیری كلی از پایان نامه

پیشگفتار
خدای ، جهان آفرین را سپاس كه به من این لطف عظیم را عنایت كرد ، كه در گلزاری از معرفت و حكمت قدم بگذارم . و هر لحظه كه در این بوستان عشق و محبت ، بیشتر تعمق می كردم ؛ درون خویش ، احساس زایدالوصفی داشتم كه در سرزمینی زاده شده ام كه محبت و عشق به همنوع ، در رگ های اجدادم ، حیات داشته است . و نشان می دهد كه مردم كشورم ، روحشان و كالبد     خاكیشان ، با عشق سرشته شده است . و شاعران و نویسندگان این مرز و بوم ، با نقاشی ماهرانه ی ، با قلم زرین خویش ، بر صفحه دل انسان ها می نگاشتند و نام آنها تا ابد جاودانه می ماند . و خوشبختانه این دو آموزگار بزرگ تعلیم و تربیت ، ادبیات تعلیمی كشورم ، ( سعدی و جامی ) با قلم روان  خویش ، درس دوست داشتن به همنوع ، روی در روی شدن با مشكلات و نهراسیدن از آن ، توكل به         خدا ، مبارزه با پلیدی و زشتی ، روی آوردن به باغ معرفت و دانایی را با فكر و اندیشه جاودانه    خویش ، به ما ملت تمدن ساز ، تقدیم كرده اند . به راستی اگر سعدی نبود ؟ چه بر سر نثر زیبای پارسی می افتاد. هم اكنون زمانی فرا می رسید كه باید در فرهنگ لغات ، واژگان پارسی را جستجو            می كردیم. و از زبان شیرین پارسی جز نامی باقی نمی ماند .
جامی نیز به گردن ادب پارسی ، حق بزرگی دارد اگرچه در بهارستان ، نتوانسته است مانند : سعدی ، به پختگی و كمال دست پیدا كند . ولی به حق در دوره فضل فروشی نویسندگان پارسی ، كه تكّلف و تصنّع را وارد ادبیات كردند . به حق عبدالرحمان جامی ، نیز با سادگی و روانی متن ، به ادبیات پارسی كمك شایان توجهی كرده است . كه در این رساله ، در پنج بخش به مقایسه گلستان و بهارستان پرداخته شده است .
در پایان لازم است از استادان گرامی : جناب آقایان : دكتر رضا اشرف زاده و دكتر محمد فاضلی كمال سپاس و تشكر را داشته باشم كه در این وادی علم و دانش با راهنمایی های و تشویقهای دلسوزانه خویش ، مرا به ادامه كارم دلگرم داشتند . و نكات زیادی از علم و معرفت را از محضر این دو بزرگوار فرا گرفتم . كه همیشه فرا راه زندگیم می باشد . و از محضر استادان : دكتر محمد علوی   مقدم ، دكتر محمود مهدوی ، و دكتر تقی وحیدیان  كامیار نیز كمال تشكر را دارم و بی شك تاثیر این شاگردی و ادب آموزی و شهد شیرین آن برای همیشه در زندگیم باقی خواهد ماند و به آن افتخار    می كنم .

« مقایسه گلستان سعدی و بهارستان جامی »
فهرست مندرجات رساله
۱-    چكیده رساله  ……………………………………………………………………………………………………. ۹
۲-    پیشگفتار ………………………………………………………………………………………………………… ۱۰
بخش اول :      انواع نثر در بستر تاریخ ادبیات ( قرن چهارم تا قرن نهم هـ .ق ) ….. ۱۳-۲۶
۱-    مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. ۱۳-۱۴
۲-    فصل اول                      ۱- چگونگی شكل گیری نثر مرسل اول ………………………………. ۱۵
۲- چگونگی شكل گیری نثر مرسل دوم ………………………………. ۱۵
۳- ویژگیهای نثر مرسل اول و دوم ……………………………………….. ۱۶

۳-    فصل دوم                     ۱- چگونگی شكل گیری نثر فنی در بستر تاریخ ادبیات …………… ۱۷

۲- تقسیم بندی نثر موزون به دو دسته

۳- ویژگی های نثر موزون مرسل  …………………………………………. ۱۸
۴- ویژگی های نثر موزون فنی ……………………………………….. ۱۸-۱۹
۵- دیدگاه نثر نویسان درباره نثر موزون فنی ………………………. ۱۹-۲۰

۴-    فصل سوم                   ۱- نثر فارسی قرن هفتم و هشتم در بستر تاریخ ادبیات………….. ۲۱-۲۲
۲- جایگاه نثر فارسی در قرن هفتم و هشتم ……………………………….۲۳
۳- امتزاج نثر موزون مرسل و فنی در قرن هفتم در گلستان سعدی .. ۲۴

۱- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………..۳۰
۲- فصل اول           ۱- بحث لغوی مقامه  …………………………………………………………………………. ۳۱
۲- مقامات در معنی اصطلاحی  …………………………………………………………… ۳۲
۳- ویژگی های مقامه ……………………………………………………………………۳۳-۳۴

۳- فصل دوم           ۱- گلستان و مقامات  …………………………………………………………………….۳۵-۳۷
۲- وجوه اشتراك گلستان با مقامات  ………………………………………………۳۸-۴۰
۳- وجوه اشتراك گلستان با مقامات  « جدال سعدی با مدعی » و « مقدمه كتاب »
۴- وجوه اختلاف گلستان و مقامات   ……………………………………………..۴۱-۴۲

۴- فصل سوم          ۱- مقامات حمیدی  ………………………………………………………………………۴۳-۴۴
۲- ارزش مقامات حمیدی در نثر فارسی   …………………………………………۴۴-۴۵
۳- مقایسه گلستان سعدی و  مقامات حمیدی  ……………………………………۴۶-۴۹

بخش سوم :            مقایسه ویژگی های سبكی گلستان و بهارستان  ………………….. ۵۳-۷۰

۲- فصل اول             ۱-  ویژگی های سبكی گلستان سعدی   …………………………………………..۵۳-۵۷
۲- ویژگی های سبكی بهارستان جامی   …………………………………………..۵۸-۶۰

۳- فصل دوم             مقایسه ویژگی های سبكی گلستان و بهارستان

بخش چهارم :                     مقایسه حكایت های گلستان و بهارستان ………… ۷۳-۱۰۳
۱- مقدمه    ………………………………………………………………………………………………………………۷۳
۲- بررسی بابهای گلستان و بهارستان از لحاظ وجوه اشتراك و افتراق   …………………………..۷۳-۷۴
۳- تشابه موضوع و مفهوم در حكایت اسكندر مقدونی   ……………………………………………..۷۴-۷۵
۴- تقسیم بندی حكایات گلستان و بهارستان               ۱- در سیرت پادشاهان …………………….. ۷۶-۸۴
به شش دسته اصلی از جهت اشتراك و افتراق              ۲- عشق و جوانی  …………………………..۸۵-۹۱
موضوع ،  شیوه سبك و بلاغت                                ۳- در آداب صحبت …………………………۹۲-۹۵
۴- سلامت و سلامتی   …………………………۹۶-۹۸
۵- بخشش و بخشندگی  …………………….۹۹-۱۰۱
۶- قناعت  ……………………………………..۱۰۲-۱۰۳

بخش پنجم :        بررسی آیات ، حدیث و اشعار در گلستان و بهارستان ……….. ۱۰۷-۱۳۴
۱- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۷

۲- بررسی آیات قرآنی در گلستان                    ۱- تاكید مطلب   ………………………………….۱۰۸-۱۱۴
۲- بار معنایی  ……………………………………………..۱۱۵

۳- بررسی آیات قرآنی در بهارستان                  ۳- تاكید مطلب  …………………………………..۱۱۶-۱۱۷
۴- بار معنایی  ……………………………………………..۱۱۸

۴- بررسی احادیث گلستان                               ۱- تاكید مطلب   ………………………………….۱۱۹-۱۲۰
۲- بار معنایی  ـــــ

۵- بررسی احادیث بهارستان                           ۳- تاكید مطلب  ……………………………………………۱۲۱
۴- بار معنایی  ـــــ

۶- بررسی اشعار عربی گلستان                       ۱- تاكید مطلب  ……………………………………..۱۲۲-۱۲۹
۲- بار معنایی  ـــــ
۳- اشاره به آیه و حدیث ………………………….. ۱۳۰-۱۳۱

۷- بررسی اشعار عربی بهارستان                    ۱- تاكید مطلب  …………………………………….. ۱۳۲-۱۳۴
۲- بار معنایی  ــــــ
۳- اشاره به آیه و حدیث  ـــــ
۸- نتیجه گیری كلی از پایان نامه ……………………………………………………………………………..۱۳۶-۱۳۷