گونشلی

مقدمه

سپاس فراوان آفریدگاری را سزا است كه جهان هستی را همسان و هماهنگ با احتیاجات و نیازهای بشر سامان داده و با تدبیر حكیمانة خود آنرا پرورده است.

تحیات و درود نامحدود بر والاترین معلم و مربی انسان یعنی پیامبر گرامی اسلام (ص) كه با مدد وحی الهی و كتاب آسمانی، بشریت را به صراط مستقیم و رهنمودهای درخشان فرهنگ و تمدن آشنا ساخته است، و همچنین بر امامان و پیشوایان  راه حق كه همواره اهتمام و عنایات خود را بر تعلیم و تربیت جامعة بشری مصروف داشته اند.

موضوع تعلیم و تربیت و روشهای آن ، مطلبی است كه از دیر باز و زمانهای بسیار دور توجه بشر را به خود معطوف ساخته و در تمام عصرهای گوناگون زندگانی انسان ما از اهمیت والائی برخوردار بوده است.

علاوه بر پیامبران الهی كه رسالت و مسئولیت تعلیم و تربیت جوامع بشری را بعهده گرفته بودند دانشمندان و اندیشمندان هرجامعه و ملتی همگام با آنان در این رهگذر می كوشیدند دانشمندان آن كتابها و رساله های فراوانی در این زمینه ساخته و پرداخته اند، و پیوسته كوششهای آنان هنوز در این زمینه به وضوح چشمگیری ادامه دارد. این ادعا گزافه گوئی نیست زیرا دانش و بینش بنیاد و اساس هرگونه اصلاح و زمینه برای پیشرفت هر جامعه ترقی خواه  می باشد. تعلیم و تربیت است كه می تواند این بینش و دانش را برای جامعه تضمین نموده و رسالت نشر علم و تقویت عقل و تهذیب نفوس مردم را بخوبی اداء نماید.

تعریف موضوع تحقیق

تحقیق در زمینه تعلیم و تربیت و روشهای آن در تاریخ تعلیم و تربیت انسان بخصوص جهان معاصر تازگی ندارد ولی با توجه به اهمیتی كه روشها برای دستیابی به اهداف تعلیم و تربیت دارند الخصوص از این نظر دیدگاه معصومین علیه السلام عنوان این تحقیق است.

قسمت عمده ای از مشكلات اخلاقی بر اساس روشهای تربیتی نادرست و غیر اسلامی ایجاد می گردد . مطالعه تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام نشان می دهد تربیت انسان متقی، مؤمن متعهد و خداجو بر اساس روشهای اصول الهی. اسلامی امكان پذیر است. در منابع معتبر اسلامی آیات و روایات بسیاری در زمینه های اصول و روشهای تربیتی اسلام آمده است.

هدفهای كلی و آرمانی تحقیق

اهداف كلی و آرمانی این تحقیق به دو قسمت تقسیم می شود، خود موضوع تحقیق و پیشنهادها. از آنجا كه اهداف تعلیم و تربیت یك كشور باید با توجه به فلسفه اجتماعی مردم و ارزشهای مورد توافق یك جامعه تدوین شود، لذا در این تحقیق روشهای تعلیم و تربیت از دیدگاه معصومین مورد بررسی قرار گرفته كه بینش اسلام و قرآن و بینش انبیاء الهی است. با توجه به اینكه روشهای تعلیم و تربیت برگرفته از قرآن و احادیث معصومین علیهم السلام می باشد. این روشها در جوامع اسلامی مخصوصاً ایران مورد استفادة نهادهای آموزشی پرورشی قرار می گیرد. و از سویی الگوهای واقعی تعلیم و تربیت اسلامی ائمه معصومین می باشد كه سعی در پژوهش و بررسی روشهای تعلیم و تربیت از دیدگاه معصومین ضروری می باشد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

فصل اول :                                                                                                            ۶

مقدمه                                                                                              ۷     تعریف موضوع تحقیق                                                                       ۸

سؤالهای ویژه تحقیق                                                                           ۹

روش تحقیق                                                                                      ۹

اهمیت و ارزش تحقیق                                                                        ۱۰

معنی لغوی تربیت                                                                             ۱۰

تربیت از نظر اصطلاحی                                                                     ۱۱

معنی تعلیم                                                                                      ۱۱

معنی لغوی الگو                                                                               ۱۱

معنی اصطلاحی                                                                               ۱۱

فصل دوم                                                                                                             ۱۲

سابقة موضوع تحقیق                                                                         ۱۳

ضرورت و اهمیت تعلیم و تربیت                                                            ۱۴

تعلیم و تربیت در اسلام                                                                       ۱۵

مهمترین مراكز تعلیم و تربیت                                                               ۱۶

دین چیست؟                                                                                     ۱۷

ویژگیهای روش اسلامی                                                                 ۱۹

تعریف تربیت                                                                               ۲۰

ویژگیهای تعلیم و تربیت اسلامی                                                       ۲۱

تفاوتهای فردی از نظر قرآن كریم                                                      ۲۵

انواع وراثت                                                                                  ۲۷

ویژگیهای رفاقت جوانان                                                                 ۳۱

مراحل تربیت                                                                               ۳۲

اهمیت تربیت كودك در خردسالی                                                     ۳۳

پرورش ایمان و اخلاق                                                                             ۳۳

اهمیت رورش و تربیت اسلامی                                                                  ۳۴ احترام به شخصیت كودكان                                                                   ۳۵

نتایج كرامت و یا حقارت شخصیت                                                    ۳۷

تحولات فرهنگ و تعلیم و تربیت                                                        ۳۸

احتیاجات جامعه و تعلیم و تربیت                                                      ۴۰

فلسفه اجتماعی و تعلیم و تربیت                                                        ۴۱

تنبیه غیر بدنی                                                                                        ۴۲

تشویق                                                                                       ۴۶

نیاز كودكان به تحسین                                                                            ۴۹

آیا تربیت امكان پذیر نیست                                                              ۵۰

روش الگویی                                                                                ۵۲

تربیت در گذشته                                                                           ۵۳

تعلیم و تربیت نوین                                                                        ۵۴

بازیابی فكری                                                                               ۵۵

اجتماعی ساختن محیط تربیتی                                                          ۵۵

تحول تربیتی چگونه به وجود آمد؟                                                    ۵۶

پرورش اخلاقی                                                                                      ۵۸

تربیت اجتماعی                                                                                      ۵۹

نقش بازی در تربیت                                                                      ۶۰

مسؤولان تربیت و مسؤولیت سنگین آنها                                            ۶۱

عوامل مؤثر در تربیت و ضرورت هماهنگی بین آنها                              ۶۲

فصل سوم                                                                                                        ۶۴

روش تحقیق                                                                                ۶۵

روش جمع آوری اطلاعات                                                              ۶۵

فصل چهارم                                                                                                     ۶۶

یافته های تحقیق                                                                           ۶۷

فصل پنجم                                                                                                        ۶۸

پیشنهادها                                                                                   ۶۹

فهرست منابع                                                                               ۷۰

دانلود فایل

خلاصه

با توجه به اهمیت كتاب و كتابخانه در جهان اسلام، كه ناشی از تعالیم این مكتب آسمانی است، و وجود احادیث و روایات بیشماری از رسول اكرم و ائمه درباره دانش و پژوهش، جایگاه كتاب و كتابخانه در تمدن اسلام به وضوح آشكار می شود.

در دوران تمدن اسلامی دو دوره كلی و بارز وجود دارد، دوران رشد و شكوفایی علم و دانش در این تمدن، كه باعث به وجود آمدن كتابخانه های بسیار بزرگ و كاملی شد كه به كمك دانشمندان و محققان آن زمان به وجود آمدند و دیگر دوره افوق كه در این دوره به دلایل مختلفی از جمله عوامل درونی و بیرونی، افول علم و دانش و در كنار آن كم رنگ شدن نقش كتابخانه ها در جهان اسلام را شاهد می باشیم.

مقدمه

 كتاب و كتابخانه در تمدن از درجه و جایگاه ویژه و والایی برخوردار بوده است. این جایگاه بیشتر ناشی از تعالیم مكتب اسلام اس۰ت. اسلام؛ مكتب علم و دانش، و مسلمانان را به دانش اندوزی توصیه می كند. احادیث و روایات بیشماری از نبی اكرم و ائمه – علیهم السلام- درباره فضایل علم و دانش كه از طریق كتاب و كتابخانه منتقل می شوند، وجود دارد.

با توجه به عنایت خاصی كه مكتب اسلام به علم و دانش داشته است و راه بهروزی و سعادتمندی را از آن علما می داند، بدیهی است كه توجه به كتاب به عنوان ابزاری با ارزش برای انتشار علوم در خور توجه و دقت است و نباید فراموش كرد كه معجزه پیامبر اسلام خود، كتاب است و در دومین سوره قرآن كریم در ابتدا به كتاب اشاره دارد. ” ذالك الكتاب لا ریب فیه هدی للمتقین” (بقره، ۲).

اگر چه در روزگاران قدیم، كتاب همچون زمان حال گسترش پیدا نكرده بود، و افراد با سواد و كسانی كه می توانستند بنویسند و بخوانند قشر وسیعی از جامعه نبودند، اما مسلمانان به ویژه در رابطه با اعتقادات دینی خود مبنی بر حفظ و نگهداری قرآن كریم از دستبرد حوادث روزگار و ثبت و ضبط آنچه از پیامبر اسلام می شنیدند، خود را موظف به نگارش می دانستند و بر حفظ و نگهداری آنها مراقبت می كردند.

مسلمانان هر چه از زمان پیامبر دورتر می شدند، خود را به نگارش و ثبت و ضبط وقایع نیازمند تر می دیدند و پا به پای تكامل خط و به همراه حفظ و ضبط قرآن كریم و آثار پیامبران و معصومین برای كسب اطلاع و آگاهی از اندوخته های اقوام دیگر نیز، تلاش وافر می نمودند.

فهرست

خلاصه. ۱

مقدمه. ۲

ابزار و وسایل كتابت در دوران اسلام. ۳

كتابخانه های تمدن اسلامی.. ۳

الف: كتابخانه های شخصی.. ۶

ب: كتابخانه های مساجد. ۶

ج:كتابخانه های عمومی.. ۶

معرفی برخی از كتابخانه های عمومی دوران اسلامی.. ۷

كتابخانه حلب.. ۷

كتابخانه شاپور. ۷

كتابخانه سید رضی.. ۸

كتابخانه سید مرتضی.. ۸

د- كتابخانه های نیمه عمومی.. ۹

كتابخانه فارس… ۹

كتابخانه رامهرمز. ۹

كتابخانه بصره. ۱۰

كتابخانه ابن شاه  مردان.. ۱۰

كتابخانه صاحب بن عباد. ۱۰

چگونگی اداره كتابخانه ها و نحوه در آمد و مخارج آنها ۱۱

شیوه های تهیه كتاب.. ۱۱

كتابخانه های ایران اسلامی.. ۱۲

دلایل افول كتابخانه های اسلامی.. ۱۵

عوامل برونی.. ۱۶

عوامل درونی.. ۱۶

نتیجه. ۱۷

یادداشت‌ها : ۱۸

Abstract 20

دكتر غلامحسین سعیدیان.. ۲۲

چكیده. ۲۲

كلید واژه‌ها ۲۳

مقدمه. ۲۴

آذربایجان بزرگ و امیرخان تركمان.. ۲۵

پی‌نوشت‌ها و توضیحات.. ۳۶

منابع و مأخذ. ۴۸

سیاست‌های شاه عباس اول در رونق تجاری ایران.. ۵۲

چكیده. ۵۲

واژه‌های كلیدی: ۵۲

مقدمه. ۵۲

اقدامات شاه عباس اول در رشد و تجارت.. ۵۷

الف- امینیت راه‌ها ئ مبارزه با راهزنان.. ۶۰

ب- احداث راه و كاروانسرا ۶۰

ج- حمایت از اتباع خارجی ( بازرگانان و مبلغان مسیحی) ۶۲

د: استفاده از ارمنه در تجارت ابریشم. ۶۶

نتیجه. ۶۸

پی‌نوشت‌ها و یادداشت‌ها ۶۹

فهرست منابع. ۷۳

عنوان مقاله: ۷۷

چكیده: ۷۷

كلید واژه‌ها ۷۸

مقدمه: ۷۸

الف: شهرها ۸۱

ب: رودها و رودخانه‌ها ۹۶

ج: دریاها و دریاچه‌ها ۹۷

د-كوه‌ها ۹۸

ه: دژها و قلاع. ۹۹

و: اماكن جغرافیایی دیگر. ۱۰۱

پی ‌نوشت‌ها ۱۰۳

فهرست منابع و ماخذ. ۱۰۹

دانلود فایل

پیشگفتار

منجی بزرگ عالم بشریت كه اكنون خورشید وجودش در پشت ابر غیبت نهان است، قطعاً روزی به فرمان خداوند خواهد آمد و جهان را بدست توانمند خویش پر از عدل و داد خواهد كرد و حكومت جهانی خویش را بر محور عدل تشكیل داده و صحنه گیتی را از لوث وجود ستمگران پاك خواهد كرد.

او موعود همه ادیان آسمانی و محبوب همه انبیاء و اولیا بوده و هست كه ظهور موفورالسرورش را بشارت داده و چشم انتظار قدومش می باشند و به قول فریدالدین عطار نیشابوری:

صد هزاران اولیاء رو بر زمین

از خدا خواهند مهدی را یقین

مهدی (عج) یگانه شخصیتی است كه وقایع نگاران معصوم در طول ۲۵۰ سال قبل از میلاد مسعودش زندگی او را با خصوصیات زمانی و مكانی بطور روشن و قاطع بصورت اخبار ثبت و ضبط نموده اند و دانشمندان و محققان در طول بیش از ۱۴ قرن با بررسی این آثار كه از مصادر عصمت صادر گردیده است كتابها و مقالات فراوانی نوشته و تحقیقات شایسته ای انجام داده اند، و هر كدام به گونه ای ارادت خود را به قطب عالم امكان ابراز نموده اند.

هدایت و رهبری مردم از گمراهی به راه سعادت، همیشه در تاریخ انسان ها بوده و با وجود آمدن انسانها، خداوند پیامبرانی را برای هدایت آنها گسیل داشت، تا این راه ۱۲۴۰۰۰ پیامبر آمدند كه اولین آنها حضرت آدم و آخرین آنها پیامبر اسلام حضرت محمد – صلوات ا… علیهم و اجمعین بود.

اینها تمام توان و تلاش و كوشش خود را برای هدایت و رهبری مردم صرف كردند، ولی هیچ یك در زمان حیات خود به نتیجه نهایی و مطلوب و حكومت دلخواه نرسیدند، و نوعا قلمرو و رهبری آنها در نقطه محدودی بود و موفق به تشكیل حكومت جهانی نشدند.

امید همه این بود كه این راه ادامه یابد و در همه مردم جهان این زمینه به وجود آید و حكومت جهانی قائم (ع) برقرار گردید، تا همه پیامبران و مستضعفان به آرزو و امید خود كه یك حكومت درخشان پر از صفا و صمیمیت است، نایل گردند و این امید همچنان ادامه دارد، و پیامبر اسلام و ائمه اطهار (ع) هیچ یك با آن همه تلاش به حكومت دلخواه اسلامی نرسیدند و همواره و كراراً فرمودند:

«دنیا یك روز هم بماند خداوند آن روز را طولانی می كند تا حكومت قائم برقرار شود» امام قائم امید همه در طول تاریخ و همه جهان است، البته باید توجه كرد كه انسان ها به چنین امید بزرگی نخواهند رسید مگر با كوشش و تلاش و جهاد و آگاهی و مبارزه و امر به معروف و نهی از منكر چنان كه خود امامان (ع) بارها این مطلب را تذكر داده اند و در لابه لای این مقاله نیز به آن اشاره خواهیم كرد.

چكیده مطالب
هر كجا نگاه میكنی مسجدی به نام حضرت جمعیتی به نام حضرت ، ظهور و درخشش نام حضرت را همه جا می بینیم و حالت ظهور صغری را می بینیم اِن  شاء الله مقدمه ظهور كبری است.
دنیا امروز از ظلم بشری به ستوه آمده  و قوانین بشری ناكارایی خود را نشان می دهد  و مراكز جهانی به جای این كه قسط و عدالت بیاورند بازی دست ظالمان و غاصبان دنیا می شوند .
بشر از ظلم و ستم خسته می شود و تشنه فریاد رسی از سوی خدا می شود و در آن زمان خدا این بزرگوار را ظاهر می كند و تشنگان عدل و عدالت مانند تشنگان در بیابان كه آب دیده اند.
از هر سو به سوی حضرت می روند. بعضی از منافقان و بعضی از ناآگاهان می گویند اگر قرار است بعد از پر شدن ظلم و جور در عالم عدل و داد پرشود پس چرا ما امر به معروف و نهی از منكر كنیم؟ چرا جلوی ظلم ظالمان را بگیریم و چرا حكومت اسلامی را تشكیل دهیم؟
نمی گوییم كمك به ظلم كنید و جلوی ظلم را نگیرید تا دنیا پر از ظلم و فساد شود و آن گاه ظهورش انجام شود … .
خداوند در قران مجید فرموده است من وعده می دهم به مومنانی كه عمل صالح دارند این ها را در پرتو سایه آن حضرت حكومت جهانی می دهد.
«اعتقاد به مهدی»  تنها نشانگر یك باور اسلامی با رنگ خاص دینی نیست . بلكه افزودن به آن ، عنوانی است برای خواسته ها و ارزوها ی  همه انسان ها با كیش ها و مذاهب گوناگون و هم چنین بازده الهام فطری مردم است كه با همه اختلاف هاشان در عقیده و مذهب دریافته اند كه برای انسانیت در روی زمین «روز موعود» خواهد بود كه با فرا رسیدن آن، هدف نهایی و مقصد بزرگ رسالت های آسمانی تحقق می یابد و مسیر آن كه در طول تاریخ پر از فراز و نشیب و پرتگاه بوده و به دنبال رنجی بسیار هموار و استواری لازم را می یابد.
انتظار آینده ای این چنین  تنها در درون كسانی كه  با پذیرش ادیان، «جهان غیب» را پذیرفته اند راه نیافته بلكه به دیگران نیز سرایت كرده است. تا آنجا كه می توان انعكاس چنین باوری را در مكتب هائی كه جهت گیری اعتقادی شان با سر سختی وجود  «غیبت و موجودات غیبی» را نفی می كند دید.
دین نیز در عین حالی كه به این احساس روحی همگانی استواری می بخشد با تاكید این عقیده كه زمین همانطور كه از ظلم و بیداد پر شود از عدالت و دادگری آكنده خواهد گشت»
به این احساس ارزش عینی بخشیده جهت فكری باورمندان به این اعتقاد را به سوی «ایمانی به آینده راه» متوجه می سازد
از آنجا كه اعتقاد به مهدی پیشینه ای دراز تر و دامنه ای گسترده تر از اسلام دارد طبیعی است كه مرزهای اسلامی آن تمامی آرزوها و چشمداشت هائی  را كه از  سپیده دم تاریخ به این اعتقاد پیوسته  در خویش جای داده و از آنچنان بار فرهنگی پر توانی برخوردارش ساخته باشد و در برافروختن احساسات همه ستمكش ها و شكنجه دیده های تاریخ و رهبری آنها به سوی عدل و داد قدرت بیشتری داشته باشد زیر اسلام موضوع این اعتقاد را از محدوده «ذهن» به دنیای  واقعیات آورده و آن را از آینده به حال انتقال داده است . تا به جای باور داشتن و چشم دوختن به نجات دهنده ای كه در آینده ناشناخته و دور پدید می آید به رهایی بخشی ایمان داشته باشند كه اكنون هست و همانند دیگر منتظران چشم به راه رسیدن روز موعود و شرایطی است كه به او امكان می دهد تا به هدف بزرگ خود جامۀ عمل بپوشد.
تنها درمان دردهای بشریت رو آوردن به اسلامی است كه در آن «امام زمان» به روشنی مطرح می باشد و همه دعوت ها و كوشش هاو خروش ها در جهت احیا تعالیم كتاب خدا عترت پیامبر قرار گیرد و امام زمان (ع) با ظهور و حضور مستقیم در جامعه نور تابندگی را در جهان از همه ی جهت ها روشن می كند و عدالت را در جهان گسترده خواهد كرد.

مقدمه
در این مقاله صحبت از شخصیتی والا است كه از اولین و آخرین منحصر است و دارای ویژگی هائیست كه خداوند او را به آن امتیاز داده است.
آن آقائی كه علاوه بر جهات ولایت تكوینی و خلافت الهی دارای سلطنت حق و حكومت مطلق بر كره خاك خواهد شد و دولتی جهانگیر تشكیل می دهد كه در آن جز صد ق و راستی، صفا و صمیمیت، گذشت و فداكاری، دوستی و احسان وجود ندارد. شخصیتی والاگهر كه همه آشوبها و فتنه ها، نیرنگها و خودخواهیها را محو می فرماید و بعنوان «مصلح جهانی» از اول آفرینش بشر، موعود آسماین بوده و همه پیغمبران، امت خود را بمقدم شریفش مژده می دادند. ستمدیده ها به این دلخوش بودند كه بالاخره روزی منتقم حقیقتی می آید و داد ستمدیده ها را از ستمگران خواهد گرفت و با انقلاب جهانی خود، مستضعفین را بر مستكبرین چیره خواهد كرد. متدینین هم كه از بی دینی ها، فسق و فجورها رنج می برند با یادآوری زمان ظهورش بخود تسلی می دهند و راستی چه مولود مسعودی است كه یادش تسكین بخش آلام دردمند است. در شخصیتش همین بس كه در همه كتابهای آسمانی به آمدنش مژده داده شده و خداوند دولتش را صالحین وارث زمین شمرده است و آن را مقدر حتمی خوانده است. سروری عظیم الشأن كه جدش خاتم الانبیاء (ص) و از آباء عظامش صدها روایت در نام و لقب و كینه و شكل و اخلاقش و خصوصیات زندگی اش و غائب و ظاهرشدنش رسیده است و چه اهتمام زیادی كه به آن سرور داده اند و چه عظمتی دارد كه اینقدر درباره اش بحث فرموده اند، در این مقاله به پاره ای از زمینه های فكری، فرهنگی و … اشاره می كنیم.

«فهرست مطالب»

عنوان                                                                                      صفحه

تقدیم                                                                                                  ب

تشكر و سپاس                                                                                    ج

پیشگفتار                                                                                             ۲

چكیده مطالب                                                                                       ۵

فصل اول

مقدمه                                                                                                 ۹

تاریخچه مختصر زندگی امام مهدی (عج)                                               ۱۱

پیامبر خدا و خاندانش و ظهور حضرت ولی عصر                                   ۱۲

معرفت امام زمان                                                                                 ۱۴

فلسفه وجود امام غیبت                                                                         ۱۵

علایم قبل از ظهور                                                                                ۱۶

امید و انتظار                                                                                       ۲۱

مفهوم انتظار                                                                                       ۲۴

امام مهدی (ع) در زمان حكومتش چگونه داوری می كند                           ۲۵

فصل دوم

حكومت الهی                                                                                        ۲۸

برپایی عدالت در زمان آخر الزمان (ع)                                                   ۳۰

مساوات و برابری                                                                                ۳۲

امنیت جهان در سایه تمدن حضرت مهدی (ع)                                          ۳۴

عدالت اجتماعی در عصر طلائی مهدی (عج)                                            ۳۹

آبادانی در عصر طلائی مهدی (عج)                                                        ۴۲

تمدن آینده جهان در لوای حكومت مهدی (ع)                                           ۴۵

عدالت اجتماعی و همگانی مردم با حضرتش                                           ۵۶

فصل سوم

امنیت فراگیر در مهدی (عج)                                                                  ۶۰

امنیت اجتماعی                                                                                     ۶۲

امنیت فردی                                                                                         ۶۴

امنیت جهانی                                                                                        ۶۷

سیرت فردی در مهدی (عج)                                                                  ۶۸

سیرت فرهنگی در مهدی (عج)                                                               ۶۹

سیرت اقتصادی در مهدی (عج)                                                             ۷۱

سیرت اجتماعی در مهدی (عج)                                                              ۷۳

سیرت مدیریتی در مهدی (عج)                                                              ۷۵

فصل چهارم

عدالت آرمان ها                                                                                   ۷۷

امامت و حاكمیت عدالت                                                                         ۷۷

دموكراسی در چالش با امامت                                                               ۷۸

راه عدالت                                                                                            ۷۹

ظهور عدالت                                                                                        ۸۰

آخرین دولت                                                                                        ۸۲

نقش سازنده انتظار                                                                              ۹۷

نتیجه گیری كلی                                                                                   ۱۰۲

محدودیت ها                                                                                        ۱۰۴

پیشنهادها                                                                                            ۱۰۵

نیایش                                                                                                 ۱۰۶

نامه ای به خورشید عالم                                                                       ۱۰۹

منابع و مآخذ                                                                                       ۱۱۲

دانلود فایل

چكیده

عنوان این پایان نامه عبارتست از:«مبانی عرفان نظری درتأویلات عبدالرزاق كاشانی»

تحقیق حاضرازپیش گفتار،سه بخش ویك نتیجه تشكیل شده است.

درپیش گفتاربه بیان برخی ازابعاد وجوانب موضوع ،اهمیت آن ،اهداف وانگیزه های تحقیق ، مسئله اصلی، فرضیه ،روش تحقیق ،نوع منابع استفاده شده وبرخی ازدشواری های كارپرداخته شده است.

بخش اول به بیان حیات كاشانی ورفع ابهامات ،اشتباهات وتناقضاتی كه درباره نام وزندگی وآثار او به وجود آمده پرداخته وتحقیق مبسوطی درزمینه اثبات تشیع این طلایه دارعرفان شیعی صورت گرفته است.دراین تحقیق پس ازاستخراج آیاتی كه درشأن اهل بیت علیهم السلام تأویل شده ،شبهات موجود دربرخی ازكتب ایشان نیز بررسی ودرادامه به تطبیق آراء كاشانی با مختصات شیعی چون نفی جبر و اختیار، رجعت، عصمت و غیره پرداخته ایم. یكی از نكات مهم دیگر كه در این بخش مطرح است، ارائه آثار كاشانی به ترتیب زمان نگارش آنها و نیز صحت انتساب كتاب « تأویلات » به ایشان می باشد.

در بخش دوم پس از نگاهی به تاریخ تفسیر و تأویل، به معرفی و توضیح این دو اصطلاح كلیدی، تبیین جایگاه هر كدام  و نیز وجوه اشتراك و افتراق آنها پرداخته و در ادامه به سیر اجمالی تأویل نگاری، نحله های تأویلی و تفاوتهای آنها با یكدیگر و سپس به نامهای دیگر حوزه تأویل نگاری مانند اشاره، فهم، استنباط، تفسیر،‌ تلقی و مس، كشف و غیره پرداخته و از این میان اصطلاح « تأویل عرفانی» را به عنوان تعریفی جامع و مانع برگزیده ایم. پس از آن مبانی تأویل عرفانی را در پنج بخش:مبانی عمومی ( قرآن و حدیث) ، جامعه شناختی، زبان شناختی و مبانی نظری و عملی پی گرفته و در ادامه نیز به تایید این مبانی توسط كاشانی و ارائه ملاكهای تأویل عرفانی توسط ایشان اشاره شده است.

 بخش سوم، بخش اصلی تحقیق است كه در آن تمامی آیاتی كه موضوعات عرفان نظری در آنها مورد تأویل قرار گرفته،‌ به مثابه « فرهنگ موضوعی تأویل عرفان نظری» گرد هم آمده و مورد ترجمه قرار گرفته اند. در این بخش تمامی آیات تأویل شده مربوط به هر یك از مبانی عرفان نظری از قبیل: وحدت وجود، وحدت و كثرت، اسماء و صفات الهی، اعیان ثابته، انسان كامل، حقیقت محمدیه، ولایت،فیض اقدس و فیض مقدس و غیره در ذیل موضوع آن و براساس ترتیب آیات طبقه بندی شده اند. كه میتواند راهنمای جامعی برای نشان دادن مبانی عرفان نظری در آیات قرآن باشد.

از نتایج مهم این بحث، علاوه بر اثبات تشیع كاشانی و صحت انتساب كتاب تأویلات به ایشان، این است كه جناب كاشانی به واسطه شخصیت علمی وعرفانی والا و جامعیت كم نظیرش و با رعایت ملاكهای تأویل عرفانی و بدون عدول از اصول و قواعد تفسیر ظاهری، از قبیل مباحث لغوی و ادبی و صرف و نحو عربی، به خوبی از عهده تأویل آیات الهی و تطبیق مسائل عرفانی با آنها برآمده و با خامه شیوای خود چنان تصویری چشم نواز و دلنشین از حقایق الهی نگارگری كرده كه كمتر عارفی را توفیق اینچنینی دست داده است.

امید است این تحقیق، با همه نواقص و ناشایستگی هایش، توانسته باشد برخی از ابعاد موضوع را روشن ساخته و به درك بهتر آن كمك كند.

فهرست مطالب

چكیده پایان نامه……………………………………………………………………………..۱

پیش گفتار………………………………………………………………………………….۳

بخش اول : ………………………………………………………………………………..۹
حیات ، مذهب و آثاركاشانی

بخش دوم :……………………………………………………………………………….۴۷
مبانی تأویل عرفانی ازمنظر كاشانی

بخش سوم :………………………………………………………………………………۷۱
فرهنگ موضوعی مبانی عرفان نظری كتاب تأویلات القرآن الكریم

ضمائم : ……………………………………………………………………………….۴۰۱
جداول ونمودارهای درصد فراوانی آیات تأویلی

فهرست منابع و مأخذ…………………………………………………………………….۴۰۹
Abstract

دانلود فایل

فرضیة تحقیق:
«سورة مباركة بروج ، بیان اختصاری سرنوشت اقوامی خاص، اثر تربیتی عمده ای دارد.»
سؤالات تحقیق:
۱-    اصحاب الاخدود چه گروهی بودند؟
۲-    شكنجة مسلمانان در صدر اسلام برای چه هدفی صورت پذیرفته بود؟‌
۳-    اثر بیان اختصاری داستان فرعون و ثمود در این سوره چیست؟‌
۴-    اثر این سوره بر تربیت اخلاقی جوامع چگونه است؟
پیشینة تحقیق:
اكثر تفاسیری كه تا انتهای قرآن به تفسیر سور قرآن پرداخته اند، به تفسیر این سوره نیز پرداخته اند.

چكیده ای در مورد سورة بروج:
سورة بروج مكی است و بیست و دو آیه دارد.
بیان آیات این سوره مشتمل بر انذار و بشارت است ،‌و در آن به سختی كسانی را انذار كرده كه مردان و زنان مسلمان را به جرم این كه به خدا ایمان آورده اند شكنجه می كنند. نظر مشركین مكه كه با گروندگان به رسول خدا(ص) چنین می كردند، آنان را شكنجه می كردند تا از دین اسلام به شرك سابق خود برگردند.
بعضی از این مسلمانان صبر می كردند و برنمی گشتند و لو شكنجه به هر جا كه خواست برسد. و بعضی برگشته و مرتد می شدند و اینها افرادی بودند كه اینها افرادی بودند كه ایمان ضعیفی داشتند، همچنان كه در آیة “ وَمِنَ النّاسَ مِن یَقول امنا بِالله فاذا اوذی فی الله جَعَل فتنه الناس كعذاب الله، وَ مِن الناسُ مِن یعبد الله علی حرف فَاِنَّ اصابَه خیر اطمَان به وَ اِن اصابته فتنه انقلب علی وَجهَهُ ” به وضع آنان اشاره می كند. خدای سبحان در این آیات قبل از اینكه اشاره ای به اصحاب اخدود می كند و این خود تشویق مؤمنان به صبر در راه خدای تعالی است، دنبال این داستان، اشاره ای هم به سرگذشت لشكریان فرعون و ثمود دارد، و این مایة دلخوش رسول خدا و وعدة نصرت به آن جناب و تهدید مشركین است و این سوره به شهادت سباق آیاتش درمكّه نازل شده است .
در كل این سوره به دو بخش می تواند تقسیم شود: بخش اوّل: پیروان اخدود (‌از آیة یكم تا شانزدهم ) و بخش دوّم : حدیث سپاه (از آیة هفدهم تا بیست و دوّم) در بخش اول این سوره قسم به ستارگان و روز موعود و شاهد و مشهود است و جواب این قسم در آیة چهارم آمده كه به اصحاب اخدود و لعنت فرستاده شده  تناسب نامگذاری این سوره به سورة بروج نیز به تناسب سوگندی است كه در آیة اوّل آمده است.
اهمیت این سوره:
این سوره بیست و دو آیه دارد و رسول خدا (ص) فرمود،‌هر كس سورة بروج را بخواند خداوند به عدد هر روز آدینه و روز عرفه كه در دنیا بوده ده حسنه برای او بنویسد و هر كس در نماز فریضه بخواند، موقف حشروی با انبیاء مرسلین باشد.
از مصباح كفعمی است: كسیكه این سوره را در رختخواب بخواند یا موقع بیرون رفتن از منزل ، خانه و اثاث البیت و اهل و عیال همه محفوظ مانند .
روی هم رفته این سوره، سوره استقامت و پایمردی در برابر فشارهایی است كه از ظالمان و مستكبران بر مؤمنان وارد می شود و در لابلای آن وعده نصرت الهی نهفته است.
در فضیلت این سوره همین بس كه رسول خدا فرمود: هر كس این سوره را بخواند، خداوند بر تعداد تمام كسانی كه در نماز جمعه اجتماع می كنند و تمام كسانی كه در روز عرفه در عرفات جمع می شوند ، ده حسنه به او می دهد و تلاوت آن انسان را از ترسها و شدائد رهایی می بخشد .

دانلود فایل